ماهیت حق انصراف در قراردادهای الکترونیکی

سعیده باقری اصل؛ حیدر باقری اصل؛ ناصر مسعودی؛ ابراهیم شعاریان ستاری

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 7-32

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.11848.1193

چکیده
  یکی از نهاد های انحصاری قانون تجارت الکترونیکی ایران و کنوانسیون استفاده از ارتباطات الکترونیکی در قرارداد های بین المللی مصوب 2005 مجمع عمومی سازمان ملل متحد، حقّ انصراف از قرارداد های الکترونیکی است که به منظور حمایت از حقوق مصرف کننده در قراردادهای الکترونیکی وضع شده است. متأسفانه محقّقان، ماهیّت حقّ انصراف این دو منبع را بررسی ...  بیشتر

تبعیّت مسئولیّت قراردادی از اراده طرفین در قانون مدنی ایران

سعید بیگدلی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 33-56

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.7561.

چکیده
  ماده 221 قانون مدنی ایران در مورد جبران خسارات حاصل از عدم اجرای تعهّدات قراردادی و شرایط آن، هم از این جهت که سابقه فقهی روشنی ندارد و هم از جهت عدم انطباق با نظایر خارجی خود، ماهیّت روشنی ندارد. به همین علّت، آن چه که در نوشته های حقوقی آمده است نیز یکسان و یکنواخت نیستند؛ برخی آن را ناشی از سکوت فقه در خصوص مسئولیّت قراردادی دانسته، ...  بیشتر

نقد و بررسی رای شماره 708 دیوان عالی کشور

مرتضی حاجی پور

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 57-80

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.7541.

چکیده
  ابهام مقررات حقوقی، تفسیر را ناگزیر می سازد لیکن ضرورت تفسیر به این معنا نیست که مفسّر بدون توجه به ماهیّت روابط حقوقی تفسیری صوری از مقررات ارائه کند به نحوی که اجرای رأی برآمده از تفسیر را دشوار سازد. رأی شماره 708 دیوان عالی  کشور نمونه ای از این نوع رویکرد است که در آن توجهی به ماهیّت مهریه و حقّ حبس موضوع ماده 1085 قانون مدنی نشده ...  بیشتر

تفاوت در آیین مورث و وارث: تعارض قوانین

بیژن حاجی عزیزی؛ نگین غلامی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 81-104

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.2774

چکیده
  تقسیم ارث بین وراث متوفّی، امری است که هر یک از ادیان مختلف الهی در خصوص آن احکام و قواعد خاص خود را دارند. در قوانین کشور ایران نیز در راستای احترام به پیروان ادیان الهی، قواعد ارث آنها در خصوص پیروانشان به رسمیّت شناخته شده است. اما مشکل اصلی در جایی است که در بین ورّاث متوفّای غیر مسلمان ایرانی پیرو یکی از این ادیان الهی، ورثه مسلمان ...  بیشتر

درنگی در جرم انگاری «پولشویی»

غفور خوئینی؛ حمید مسجدسرایی؛ سهیل کبیری

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 105-130

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.11148.1090

چکیده
  پولشویی به مجموع عملیّات بر روی اموال نامشروع مانند مواد مخدر، سرقت، کلاهبرداری و ...، گفته می شود تا این اموال، به ظاهر مشروع و قانونی قلمداد شده و منشأ نامشروع آن مخفی گردد. در عملیات پولشویی، به عنوان یک فعالیّت مجرمانه مالی، درآمد هایی که زائیده فعالیّت های غیر قانونی است، به گونه ای با درآمد های حاصل از فعالیّت های قانونی در می ...  بیشتر

حدود اعتبار شرط وجه التزام از حیث «میزان» در تعهّدات پولی

سیدحسین سادات حسینی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 131-156

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.12698.1294

چکیده
  درج وجه التزام (خسارت از پیش تعیین شده) در قرارداد ها موجب می گردد که متعهدٌ له در راستای مطالبه آن متحمّل بار اثباتی کمتری شود، بالاخصّ این که متحمّل اثبات ورود ضرر نگردد. در تعهّدات پولی برخلاف تعهّدات غیر پولی، از این منظر که وجه التزام به عنوان ضمانت اجرای این تعهّدات، به چه «میزانی» باشد از مباحث مهمّ و چالشی محسوب می شود. ...  بیشتر

جرم انگاری همجنس‌گرایی با رویکرد انتقادی به‌ ماده 237 ق.م.ا.

مریم عزیزیان فارسانی؛ سعید مولوی وردنجانی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 157-180

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.7410.

چکیده
  همجنس­گرایی یا گرایش عاطفی یا جنسی دو فرد مذکر یا مؤنث، در مادّه­ی 237 ق.م.ا. 92 به معنای همجنس­بازی یا رفتار جنسی دو مرد یا زن، در قالب لواط، تفخیذ، مساحقه، تقبیل، ملامسه و دیگر استمتاعات جنسی جرم­انگاری شده، ولی در فقه جزائی اسلام آشکارا به کار نرفته ­است، هر چند در کتاب «مکاسب محرّمه» با واژگان «تأنّث» و «تذکّر»، ...  بیشتر

تعهّدات غرامتی و نفقه ای در مسوولیّت مدنی

علی قسمتی تبریزی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 181-208

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.10820.1055

چکیده
  الزام به جبران خسارت ناروا، به ­عنوان مهم ترین هدف مسؤولیّت مدنی، ضرورتی مسلّم و مورد وفاق است. در عصر کنونی نیز گسترش مفهوم خساراتِ قابل تدارک و بازنگریِ مبانی تعهّدات، به توسعه مسؤولیّت مدنی منجر شده است. با این وجود، همه پیامد های فعل زیان­ بار، خصلت مشابهی ندارند و تأمل در این امر، نشانگرِ تفاوت ماهیّت تعهّد در مصادیقِ جبران ...  بیشتر

واکاوی مستندات مسئولیّت قانونی مبتنی بر تقصیر قاضی

سید محمد صادق موسوی؛ بهرام انواری اغلوبیگ

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 209-234

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.11804.1184

چکیده
  در نظام قضایی دین مبین اسلام هدف از قضاء، تأمین امنیت مالی، جانی و نوامیس مردم می باشد که بی شکّ از اهمیّت ویژه ای برخوردار بوده و حاکی از حسّاسیت منصب قضاوت است. گاه به دنبال تصمیمات نابحقّ مبتنی بر تقصیر قاضی، خساراتی بر اشخاص وارد می شود که در این صورت قاضی، مسئول پرداخت ضرر و زیان ناشی از تقصیر حرفه ای خود شناخته می شود. با عنایت به ...  بیشتر

مؤلّفه های تأثیرگذار در اجرای حدود

عابدین مؤمنی؛ سیدمحمود علوی؛ حامد رستمی نجف آبادی

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 235-256

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.10454.1009

چکیده
  منظور از زمان و مکان، همان مقتضیات زمان و مکان، و امور، تحولّات، اوضاع و احوالی است که در زمان و مکان قرار می ­گیرند. این معنا در روایات نیز مورد تأکید قرار گرفته است. زمان و مکان در اجرای حدود نقش تعیین کننده ­ای دارند، بنابراین در صورت تزاحم مصلحت اجرای حدّ با مصلحت مهم تر، ممکن است حدّ موقتاً تعطیل یا به کیفیّت دیگری اجرا شود. ...  بیشتر

تأثیر وصف احصان بر مجازات فاعل لواط

سید احمد میرخلیلی؛ عباس کلانتری خلیل آباد؛ محمد نظری ندوشن

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 257-278

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.2780

چکیده
  بنا بر نظر مشهور فقهای امامیه، مجازات فاعل لواط اعدام است و احصان یا عدم احصان وی تأثیری در این مجازات ندارد. برخی از فقها مانند محقّق خوئی، در مجازات فاعل لواط قائل به تفصیل شده ‎اند. به نظر ایشان، مجازات فاعل در صورت محصن بودن، قتل یا رجم است و کیفر فاعل غیر محصن - اگر عمل وی همراه با عنف و اکراه نباشد- صد تازیانه است. ماده 234 ق.م.ا. مصوب ...  بیشتر

تأمّلی در تعمیم ادلّه جواز قضاوت بانوان به خنثی

پروانه نخعی سرو؛ احمد عابدینی؛ محمد علی حیدری

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 279-300

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.7490.

چکیده
  در دین مبین اسلام، حقوق افراد از جایگاه بلندی برخوردار است. یکی از این مسائل حقوقی، که تا کنون تحقیقی مستقلّی در خصوص آن صورت نگرفته است، مسأله جواز قضاوت خنثی است. مسأله قضاوت، به لحاظ شرط رجولیّت، میان فقها مورد اختلاف است. این مقاله سعی دارد بنا بر فرض اعتبار، از جنبه های مختلف فقهی، اصولی و حدیثی این موضوع را مورد تحقیق قرار دهد. ...  بیشتر

اسقاط پذیری حقّ ازدواج سرپرست قانونی با فرزند خوانده

سعید نظری توکلی؛ سمیه نظری

دوره 9، شماره 17 ، دی 1396، صفحه 301-316

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.7310.

چکیده
  سرپرستی از کودکان بی سرپرست امری اخلاقی و خدا پسندانه است که موجب می شود این کودکان، کانون گرم خانواده را تجربه کنند اما از آنجا که کودکان بی سرپرست با والدین فرزند پذیر رابطه طبیعی نداشته، و تنها رابطه قانونی دارند، هیچ گونه محرمیتی میان آنان ایجاد نمی شود. از نظر احکام فقهی امکان ازدواج سرپرست با کودکی که سرپرستی او را قبول کرده است، ...  بیشتر