ایقاع فضولی

شکیبا امیرخانی؛ احمد باقری؛ سید محمدرضا امام

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 7-34

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1938

چکیده
  دارا بودن حقّ تصرف برای کسانی که به اعمال حقوقی مبادرت می­ورزند، خصیصه­ای است که فقدان آن سبب اطلاق عنوان فضولی بر یک عمل حقوقی می­شود. بررسی آثار مکتوب فقیهان، حاکی از آن است که بحث از صحت یا بطلان اعمال فضولی، از بیع فضولی آغاز شده و برخی از ایشان را به بطلان بیع و سایر عقود فضولی باورمند کرده است. حال آن­که اکثر فقیهان، ضمن پذیرش قابلیت ...  بیشتر

تعدّد نتایج مجرمانه در فقه و حقوق کیفری ایران

مسعود بسامی؛ اکبر وروایی

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 35-62

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1939

چکیده
  یکی از مصادیق تعدد جرم، حالتی است که از رفتار واحد، نتایج مجرمانه متعددی حاصل می شودکه از این حالت به تعدد نتیجه تعبیرشده است. این فرض از حیث تقنینی برای اولین بار در قانون مجازات اسلامی 1392 پیش بینی شده است. رویه قضایی سابقاً فرض مذکور را از مصادیق تعدد اعتباری جرم می دانست ولی قانونگذار کنونی موضوع را از مصادیق تعدد واقعی جرم می داند. در ...  بیشتر

تعارض ادلّه اثبات دعاوی کیفری؛ پیامدها و راهکارها

عباس زراعت؛ امید متّقی اردکانی

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 63-94

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1940

چکیده
  واکنش مناسب در برابر واقعه مجرمانه که از اهداف مهم نظام عدالت کیفری به شمار می­آید، در گرو فراهم آمدن عوامل متعددی است؛ اما این یک اصل بدیهی است که پیش از هر اقدام، لازم است وقوع جرم به معنای فعل یا ترک فعل پیش­بینی شده در قانون و ارتکاب آن از سوی متّهم، توسط مقام قضایی اثبات گردد. از این رو، قاضی را باید ملزم به انجام دو تکلیف کلّی دانست؛ ...  بیشتر

زمان انتقال مالکیّت در بیع عین معیّن

سجاد شهباز قهفرخی؛ محمد رسول آهنگران؛ علیرضا نوری امامزاده‌ای

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 95-116

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1941

چکیده
  زمان انتقال مالکیت در عقد بیع واقع شده نسبت به عین معین، از جمله مباحث فقهی است که انتخاب مبنا در این بحث در بسیاری از آراء فقهی تأثیرگذار می‌باشد. اگر در عقود تملیکی، خیار وجود داشته باشد، مالکیت از چه زمانی منتقل می­گردد؟ آیا به صرف اجرای صیغه عقد، ملکیت عین،‌ به مشتری منتقل می‌شود و بایع نیز مالک ثمن خواهد شد؛ یا این که حصول ملکیت، ...  بیشتر

درنگی در حکم فقهی تلقیح مصنوعی اسپرم شوهر متوفّی به زن

سیّد محمد صدری؛ خالد نبی نیا

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 117-134

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1942

چکیده
   از شایع­ترین مسائل علم پزشکی مسأله­ باروری پزشکی یا تلقیح مصنوعی است. در کشورهای مسلمان به علت وابستگی جواز بسیاری از مسائل به شریعت مقدس اسلام، این مسأله از اهمیت بیشتری برخوردار است. پژوهشگران عرصه­ فقه و حقوق، مسأله­ جواز شرعی تلقیح مصنوعی را مورد کنکاش علمی خود قرار داده اند ولی هر آن چه بوده است صرفاً بررسی کلّی این مسأله است ...  بیشتر

اصل «جبران کامل زیان»

علی قسمتی تبریزی

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 135-174

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1943

چکیده
  از میان آثار متعدد مسؤولیت مدنی، لزوم جبران و مهم تر از آن، جبران کارآمد، واقعیتی است که نمی توان آن را نادیده انگاشت و در این راستا، ارزیابی خسارات قابل جبران و گسترۀ آن اهمیتی بسزا دارد. علی رغم این که عموماً نظام‌های حقوقی، ضرورت جبران زیان را نفی نمی‌کنند اما در مقام ارزیابی خسارت، گاه به دادرس اختیار تعدیل غرامت را می‌دهند و ...  بیشتر

واکاوی دیدگاه‌های فقهی ناظر بر اکراه در قتل با تأکید بر ضابطه نظم عمومی

سیدمحمود مجیدی

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 175-196

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1944

چکیده
  تحلیل آراء فقهی ناظر بر اکراه در قتل با تکیه بر رابطه پذیرش هر کدام از دیدگاه‌های فقهی بر موضوع نظم عمومی جامعه، موضوع این مقاله می‌باشد. از اینرو، دیدگاه‌های فقهی مشهور و غیر مشهور امامیه در زمینه اکراه در قتل مطرح گردیده و سپس به این پرسش پاسخ داده می‌شود که کدام یک از این دیدگاه‌ها می‌تواند به روش شایسته‌تری نظم عمومی جامعه را ...  بیشتر

تغلیظ دیه قتل در حرم مکّه با رویکردی به قانون مجازات اسلامی 92

سعید مولوی وردنجانی؛ عبدالصمد دانش

دوره 7، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 197-224

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1945

چکیده
  بر اساس موادّ 555 و 385 قانون مجازات اسلامی مصوب92، چنان چه رفتار مرتکب و فوت مجنیٌ علیه هر دو، در ماه های حرام یا در حرم مکه اتفاق بیافتد، علاوه بر دیه کامل، یک سوم دیه نیز باید به اولیای مقتول پرداخت شود. این مصوّبات، که به مسأله «تغلیظ دیه» مشهور است، در خصوص ماه های حرام برگرفته از روایات مختلفی است که علی رغم ضعف سند برخی از آنها، به ...  بیشتر