تغییر موضوع تعهّد در مقام وفای به عهد

محمد ابوعطا؛ مسعود فرزاد

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 7-24

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1901

چکیده
  متعهد نمی تواند متعهدٌله را به پذیرش آن چه موضوع تعهد نبوده است ملزم کند. اما این حکم مانع از آن نیست که با تراضی طرفین و در مقام وفای به عهد، مالی دیگر که همجنس با مورد تعهد یا از جنس دیگر بوده و یا از لحاظ کیفیت یا کمیت، معادل برتر یا کمتر از مورد تعهد باشد تسلیم شود. با وجود نظرات مختلف، به نظر می رسد در این فرض، قراردادی بی نام میان آنها ...  بیشتر

اجرای زودهنگام تعهّدات قراردادی

محمدباقر پارساپور؛ حمید کبیری

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 25-42

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1902

چکیده
  با انعقاد یک قرارداد ممکن است تعهّداتی برای طرفین یا یکی از آنان ایجاد می شود. هر تعهّدی خواه مورد اصلی قرارداد باشد یا ناشی از شرط ضمن عقد، باید به موقع اجرا گردد. گاه طرفین قرارداد برای اجرای یک تعهّد، أجلی را تعیین می کنند، که به طور طبیعی و منطقی تعهّد باید در سر رسید همان أجل اجرا گردد. ولی این امکان وجود دارد که در شرایطی ، متعهّد ...  بیشتر

منع مجازات اعدام تعزیری در فقه امامیّه

محمدجعفر حبیب زاده؛ عادل علی پور

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 43-66

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1903

چکیده
  چنان که از عنوان تحقیق پیش رو بر می‌آید، قصد ما بررسی و تحلیل مجازات اعدام تعزیری از منظر فقه شیعه است. در واقع، صرف نظر از واقعیات تقنینی و بدون توجه به پذیرش چنین مجازاتی در قوانین موضوعه‌ی کشور، صرفاً به تحلیل موضوع جواز یا عدم جواز شرعی و فقهی آن می‌پردازیم. در این مقاله با مقایسه‌ تعزیر با سایر مجازات‌های شرعی، امعان نظر به فلسفه‌ ...  بیشتر

‌ واکاوی نظریه وجوب تعیینی قصاص در قتل عمد در مقایسه با نظریه تخییر

اسمعیل رحیمی نژاد؛ منصور ذاکر

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 67-86

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1904

چکیده
  در مورد مجازات قتل عمدی و حدود اختیارات اولیای دمّ در اعمال آن، میان فقهای مذاهب مختلف اسلامی اختلاف نظر وجود دارد. نظر مشهور در فقه امامیه بر آن است که مجازات قتل عمدی اولاً و بالذات قصاص است و اخذ دیه از قاتل نیازمند تراضی بین ولی دمّ و قاتل می باشد.این نظریه که برخی آن را مقتضای مذهب امامیه دانسته و بر آن ادعای اجماع نموده‌اند، به ...  بیشتر

دامنه اختیارات حکومت در جعل قانون از منظر فقه

سیدمحسن فتّاحی

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 87-108

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1905

چکیده
  اصل این که حاکم/حکومت می تواند احکامی را متناسب با ضرورت ها و مصالح هر عصر و زمان و مکان خاص جعل کند مورد پذیرش غالب مکتب های فقهی مختلف است. سخن و اختلاف نظر در حیطه و گستردگی اختیارات حکومت است. برخی معتقدند حکومت ها تنها در حیطۀ احکام اولیه غیر الزامی و ضرورت ها و مصالح اجتماعی قطعی می تواند دست به تقنین این گونه از احکام و فرامین حکومتی ...  بیشتر

واکاوی جرم‌انگاری ارتداد

احمد فلاحی

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 109-136

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1906

چکیده
  در شریعت اسلامی، تحریم و تجریم (جرم‌انگاری)، مبتنی بر مقاصد و اهدافی است که شارع در وضع آن در نظر داشته است؛ در همین راستا، توجه به فقه مقاصد و درک ضرورت وجودی احکام، ما را به فلسفه‌ آنها رهنمون می‌شود. جرم‌انگاری و مجازات ارتداد به عنوان یکی از مباحث فقه جزایی اسلام، مورد توجه موافقان و مخالفان آن قرار گرفته است. صرف‌نظر از بحث تحریم ...  بیشتر

بازپژوهی ادلّه مانعیّت قتل خطائی از ارث

حمید مسجدسرایی

دوره 5، شماره 9 ، آبان 1392، صفحه 137-160

https://doi.org/10.22075/feqh.2017.1907

چکیده
  فقهای اسلام اعم از عامّه و خاصّه بر مانعیّت قتل عمد از ارث متّفق می باشند؛ امّا در خصوص مانعیّت قتل خطائی، همواره دیدگاه های متفاوتی بین فقها مطرح بوده که عمدتاً ناشی از تعارض روایات وارده در این زمینه می باشد؛ به طوری که برخی از فقها، قاتل خطائی را به طور مطلق از همه ماترک و حتّی دیه مورّث محروم می دانند. در مقابل، عده ای دیگر بر عکس ...  بیشتر