دامنه اختیارات حکومت در جعل قانون از منظر فقه

نویسنده

چکیده

اصل این که حاکم/حکومت می تواند احکامی را متناسب با ضرورت ها و مصالح هر عصر و زمان و مکان خاص جعل کند مورد پذیرش غالب مکتب های فقهی مختلف است. سخن و اختلاف نظر در حیطه و گستردگی اختیارات حکومت است. برخی معتقدند حکومت ها تنها در حیطۀ احکام اولیه غیر الزامی و ضرورت ها و مصالح اجتماعی قطعی می تواند دست به تقنین این گونه از احکام و فرامین حکومتی بزند. برخی دیگر دایره آن را کمی توسعه داده و دامنۀ جعل را فراتر از احکام اولیه غیر الزامی ولی باز هم مشروط به وجود مصالح قطعی دانسته اند. این مقاله در صدد اثبات توسعۀ حداکثری این احکام است به گونه ای که در پایان، این نتیجه حاصل می گرددکه احکام حکومتی اولاً- به لحاظ موضوع، هر گونه موضوع فردی و اجتماعی را زیر چتر خود می آورد، و ثانیاً- به لحاظ ماهیت حکم، علاوه بر احکام الزامی، احکام غیر الزامی را نیز در بر می گیرد، و ثالثاً- به لحاظ ملاک حکم، فراتر از مصالح ضروری، مصالح غیر ضروری و اهتمامی را نیز شامل می شود، و رابعاً به لحاظ درجۀ اعتبار احراز ملاک، احراز ملاک ظنی نیز معتبر است و احراز ملاک (مصلحت)، محدود به احراز قطعی نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Scope of the Powers of Government in Legislation from the View Point of Jurisprudence

نویسنده [English]

  • M. Fattahi
چکیده [English]

The fact that governor/government can lay down the decrees proportional to the necessities and interests of certain age and time and place, is accepted by many different jurisprudent schools. The diversity of opinions is in the domain and expanse of governmental authorities. Some believe that the government can just legislate in primary and unconvinced decrees and necessities and decisive social interests, and it proceeds such governmental commandments. Others have expanded its realm and taken into consider the extent of laying down farther up primary and unconvinced decrees but providing the decisive interests. This paper intends to demonstrate the maximum expanse of these decrees, so that it is finally concluded that governmental decrees at first in the respect of subject consist of any social and private matter, and secondly considering essence of decree, it contains the unnecessary decrees in addition to necessary decrees, and in the third place considering the basis and proof of decree, it consists of effort and unnecessary interests beside the necessary interests, and fourthly in the respect of validity of attainment of proof , attainment of conjectural proof is valid too, and attainment of proof (interest) is not limited the decisive attainment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • governmental decrees
  • convincing
  • zone of ease
  • necessity
  • interest
  • effort interests