شیوه‌های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی در حقوق ایران و کانادا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

در حقوق ایران و کانادا هرگونه تعرّض به جسم، مال، ارتباطات با اقسام و انواع آنها، اطّلاعات و اسرار، حیثیّت و آبرو، حریم خلوت و منزل، عقاید و آراء و افکار، نوشتار، توسط اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع و نقض حریم خصوصی محسوب می شود. در حقوق ایران موارد نقض حریم خصوصی به صورت گسترده‌ای جرم انگاری شده و مجازات هایی اعمّ از انتظامی و کیفری برای آن درنظر گرفته شده است؛ همچنین زیاندیده از باب مسئولیت مدنی، مستحقّ جبران خسارت است. شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی در حقوق ایران به شکل گسترده دیده شده است؛ هرچند بیشتر معطوف به جبران خسارت مادی اشخاص است. در هر صورت، شیوه هایی شامل جبران خسارت مادی و معنوی، اعاده حیثیّت، الزام به عذر خواهی به عنوان جبران ضرر نقض حریم خصوصی پیش بینی شده است. در نظام حقوقی کانادا جبران ‌هایی مانند غرامت، تاوان، عذرخواهی و دیگر موارد جبران خسارت بدون آن که در قوانین خاصّی تدوین و محدود به ضوابط خاصّی شده باشند با نظر مرجع رسیدگی کننده، قابل دسترسی هستند. این مقاله به روش تحلیلی - توصیفی به بررسی شیوه‌ های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی در حقوق ایران و کانادا می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ways to compensate for the loss of privacy in the laws of Iran and Canada

نویسندگان [English]

  • Ali Rafiee 1
  • Bakhtiyar Abbasloo 2
  • Esa Amini 3
1 Ph.D. student, Private Law Department, Faculty of Law, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant professor, Private Law Department, Faculty of Law, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran: (Corresponding author)
3 Assistant professor, Private Law Department, Faculty of Law, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. In the laws of Iran and
چکیده [English]

In the laws of Iran and Canada, any assault on the body, property, communications with their types and types, information and secrets, dignity and reputation, privacy and privacy, opinions and thoughts, writing, by natural and legal persons is prohibited and violation of privacy. It is considered private. In Iranian laws, cases of privacy violations are widely criminalized and both disciplinary and criminal punishments are considered for it; Also, the victim is entitled to compensation due to civil liability. The methods of compensation for the violation of privacy in Iranian law have been widely seen; Although it is mostly aimed at compensating the material damage of individuals. In any case, methods including compensation for material and moral damage, restoration of dignity, the obligation to apologize as compensation for the loss of privacy are foreseen. In the Canadian legal system, compensations such as compensation, ransom, apology and other cases of compensation are available without being formulated in specific laws and limited to specific criteria, with the opinion of the hearing authority. For example, the Human Rights Court or any of the normal courts can consider the best and most complete compensation for the victim depending on the specific case and conditions of each case. In this article, we analyze the methods of compensation for the loss of privacy in Iranian and Canadian laws using a descriptive analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • civil responsibility
  • privacy
  • compensation
  • Iran
  • Canada
- آماده، مهدی (1392)، حمایت از حریم خصوصی، تهران: دادگستر.
- احمد ادریس، عوض (1372)، دیه، ترجمه: علیرضا فیض، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- امامی، سید حسن (1371)، حقوق مدنی، ج۲، چ7، تهران: اسلامیه.
- انصاری، باقر؛ شیخ الاسلامی کندلوسی، جهانسوز (1381)، مسؤلیّت مدنی رسانه ‌های همگانی، تهران: معاونت پژوهشی و تنقیح قوانین و مقررات.
- بخشایشی بایقوت، محرم؛ حیدری منور، حسین (1396)، حریم خصوصی در حقوق ایران و اسناد بین المللی، فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، 29، 207-232.
- پرستش، رضا؛ موسی زاده، سید شهاب الدین (1394)، حریم خصوصی مقامات عمومی، فصلنامه فقه و حقوق اسلامی، 11، 55-83.
- پروین، فرهاد (1380)، خسارات معنوی در حقوق ایران، تهران: ققنوس.
- تقوی فرد، محمد؛ تقوا، محمدرضا؛ فقیهی، مهدی؛ جمشیدی، محمدجواد (1396)، مقایسه تطبیقی قوانین حمایت از حریم خصوصی اطلاعاتی در ایران و کشورهای منتخب، فصلنامه مجلس و راهبرد، 89، 301-333.
- جعفرزاده، یوسف؛ امین کلیبر، نصراله (1399)، دخالت دولت در حریم خصوصی افراد در حقوق شهروندی، مطالعات حقوق شهروندی، 17، 224-211.
- جعفری، علی؛ رهبرپور، محمدرضا (1396)، مسئولیّت مدنی نقض حریم خصوصی داده‌ها در فقه امامیه و حقوق موضوعه، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 18، 43-74.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1388ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج8، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- حسینی شیرازی، سید محمد (1988م)، القواعد الفقهیّه، چ۲، بیروت: دار العلوم.
- حسینی مراغی، سید میرعبدالفتاح (1417ق)، العناوین الفقهیّه، ج۱، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حکمت‌ نیا، محمود (1386)، مسئوولیّت مدنی در فقه امامیه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- خمینی(امام)، سید روح اﷲ (1415ق)، کتاب البیع، ج۴، قم: اسماعیلیان.
- رفیعی، علی(1392)، کلّیات داوری در حقوق ایران، تهران: فکرسازان.
- ریاحی، نیوشا (2019م)، حقوق قانونی در منشور حقوق و آزادی کانادا، جرنال هفته.
- زمخشری، محمد بن عمر (1364ق)، الفائق فی غریب الحدیث، ج3، قاهره: دار احیاء الکتب العربیه.
- ساکت، محمدحسین (1365)، نهاد دادرسی در اسلام، مشهد: آستان قدس رضوی.
- سلطانی‌نژاد، هدایت ‌الله (1394)، بررسی تطبیقی خسارت معنوی، تهران: میزان دانش.
- سلیمی، علی (1400)، بررسی حفظ حق و رعایت خصوصی همه افراد در دستگاه ‌های اجرایی، مجله حقوق و فقه، 14، 529-564.
- شمس، عبداالله (1398)، آئین دادرسی مدنی(دوره پیشرفته)، ج3 ، چ10، تهران: درّاک.
- شهیدی، مهدی (1382)، حقوق مدنی(آثار قراردادها و تعهّدات)، تهران: مجد.
- صفایی، حسین؛ رحیمی، حبیب الله (1389)، مسئولیت مدنی، تهران: سمت.
- فیض، علیرضا (1384)، عرف عقلا، برهان و عرفان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
- قاسم‌ زاده، مرتضی (1388)، الزام‌ها و مسئوولیّت مدنی بدون قرارداد، چ۸، تهران: میزان.
- مجلسی(علامه)، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعه لدرر أخبار الائمه الأطهار، ج1، بیروت: مؤسسه الوفاء.
- مرادی، روح الله؛ بادینی، حسن؛ کریمی، عباس؛ افشارنیا، طیب (1400)، قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّد قراردادی؛ مطالعه تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 24، 411-438.
- معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، ج1، چ2؛ تهران: امیرکبیر.
- مکارم شیرازی، ناصر (1380)، القواعد الفقهیّه، ج1، قم: مدرسه الامام امیر المومنین (ع).
- موسوی بجنوردی، سید حسن (1410ق)، القواعد الفقهیّه، ج1، چ۲، قم: اسماعیلیان.
- نائینی، میرزا محمدحسین (1373ق)، منیه الطالب فی شرح المکاسب، ج2، بی‌جا: المکتبه المحمدیه.
- نقیبی، سید ابوالقاسم (1386)، خسارت معنوی در حقوق اسلام، ایران و نظام های حقوقی معاصر، چ۲، تهران: امیرکبیر.
- Ahluwalia v Ahluwalia, 2022 ONSC 1303.
- Allen, Bill Van (2009). Police powers: law, order and accountability Toronto: Pearson Prentice Hall.
- Deloitte & Touche v Livent Inc. 2017 SCC 63.
- Dyer v Bruce (1966) 58 DLR (2d) 211.
- Goff, Colin (2011). Criminal justice in Canada (5th ed.), Toronto: Nelson Education.
- Jones v. Tsige, 108 O.R. (3d) 241, 2012 Ontario Court of Appeals 32.
- Privacy Act, RSNL 1990 CHAPTER P-22, www.assembly.nl.ca.
- Rock, Nora; Hoag, Valerie (2011). Foundations of criminal and civil law in Canada (3rd ed.), Toronto: Emond Montgomery Publications.
- Yim v Bettel (1978), 20 O.R. (2d) 617.