نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای فقه سیاسی

2 طلبه سطح چهار رشته فقه خانواده، مؤسسه آموزش عالی معصومیه، قم، ایران. (نویسنده مسئول)

3 عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

چکیده

یکی از موضوعات نوظهور، بحث مواد تراریخته و حکم آنها در فقه است که ارتباط مستقیم با بهداشت روابط زوجین دارد. نفقه یکی از حقوق مسلّم زن بر مرد در صورت تمکین و عدم نشوز زن می باشد. یکی از مصادیق نفقه، بحث تغذیه و غذا است که در آیات و روایات به تغذیه سالم توصیه شده است. مواد تراریخته به عنوان یکی از منابع تهیه مواد غذایی در عصر کنونی با توجه به این که در فقه با دو دیدگاه موافق و مخالف مواجه است و هر دیدگاه، ادله خاصّ خود را دارد رابطه مستقیم با بهداشت روابط زوجین در بحث غذا و تغدیه را داراست. پژوهش حاضر ابتدا به بررسی چیسیتی مواد تراریخته، دیدگاه های فقهی و ادله آنها در این زمینه پرداخته و سپس با برگزیدن دیدگاه مختار، به نقش این مواد در بهداشت روابط زوجین از منظر فقه با روش توصیفی تحلیلی پرداخته است. نتایج به دست آمده عبارتند از این که اولاً، دیدگاه مختار در این زمینه، دیدگاه حلیّت مواد تراریخته است؛ چراکه ادله مخالفان با چالش های جدّی روبروست؛ ثانیاً، با توجه به دیدگاه مختار، استفاده از مواد تراریخته از نظر بهداشتی برای تغذیه و نفقه جایز بوده و اشکالی ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of transgenic substances in the health security of Couples’ relationships from the perspective of jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Seyyed Javad Hoseinikhah 1
  • Ashraf Pakniat 2
  • Seyfollah Serami 3

1 Ph.D. in political jurisprudence.

2 Forth level student of family jurisprudence, Masomieh Institute of Higher Education, Qom, Iran: (Corresponding author)

3 : Faculty Member of the Research Institute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Iran.

چکیده [English]

One of the emerging topics is the discussion of transgenic substances and their rulings in jurisprudence, which are directly related to the health of married couples. Alimony is one of the Muslim rights of a woman over a man in the case of submissiveness and non-marriage of the woman. One of the examples of alimony is the discussion of nutrition and food, which is recommended in verses and traditions to eat healthily. Genetically modified materials as one of the sources of food preparation in the current era, considering that in jurisprudence, it is faced with two views in favor and against, and each view has its own evidence, has a direct relationship with the health of couples' relationships in the discussion of food and nutrition. The present study first examined the nature of transgenic materials, jurisprudential views, and their evidence in this field, and then, by choosing Mukhtar's point of view, it discussed the role of these materials in the health of couples' relationships from the point of view of jurisprudence with a descriptive and analytical method. The results obtained are that, firstly, Mukhtar's point of view in this field is the point of view of the solution of transgenic materials, because the arguments of the opponents are facing serious challenges; And secondly, according to Mokhtar's point of view, the use of transgenic materials for nutrition and sustenance is permissible and there is no problem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • health
  • health security
  • transgenic
  • couples
  • alimony
- قرآن کریم.
- الاشقر، محمدسلیمان (2001م)، ابحاث الاجتهادیه فی الفقه الطبی، بیروت: مؤسسه الرساله.
- الهیاری فرد، نجف (1392)، بررسی دیدگاه های اسلامی(شیعه) درباره مصرف محصولات تراریخته، اخلاق و تاریخ پزشکی، 6/1، 68-76.
- بخشنده، بهناز؛ خواجه، خسرو؛ حمیدی مطلق، روح الله (1391)، بیوتکنولوژی پزشکی از علم تا بازار؛ تهران: خانه زیست شناسی.
- بهنودی، زهرا (1388)، مبانی بهداشت جامعه، تهران: بشری.
- حاج محمدی بهادر؛ اسلامی، گیلدا؛ اعلایی، مهسا؛ احرام پوش، محمدحسن؛ رضوانی، محمدابراهیم؛ فلاح زاده، حسین؛ شیردلی، مهرنوش (1398)، بررسی و مقایسه ایمنی برنج تراریخته و غیر تراریخته از نظر امکان انتقال ژن به خوان حیوان آزمایشگاهی، مجله طلوع بهشت، 18/1، 58-70.
- حیات غیب، داوود (1395)، گفتگو با دکتر داوود حیات غیب، مجله حریم امام،  ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- خمینی(امام)، سید روح الله (1434ق)، تحریر الوسیله، ج2، چ3، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
- دهخدا، علی اکبر (1342)، لغتنامه، شماره مسلسل 89، تهران: دانشگاه تهران.
- رانجان (1383)، گیاهان تراریخته، ترجمه: اصغر حیدری و بابک پاکدامن، تهران: سبزاندیشان.
- رضایی جنید، جابر (1398)، ابعاد حقوقی محصولات تراریخته، تهران: راز نهان.
- زمانی، محمدرضا (1395)، گفتگو با دکتر محمدرضا زمانی، مجله حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- شمس بخش، مسعود (1395)، گفتگو با دکتر مسعود شمس بخش، مجله حریم امام،  ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- شیرازی، سید محسن (1395)، بررسی فقهی امکان استناد به ادله مرتبط با ضرر در اثبات نامشروع بودن محصولات تراریخته، حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- صالحی جوزانی، غلامرضا؛ توحیدفر، مسعود؛ صادقی، اکرم (1390)، ایمنی زیستی محصولات تراریخته، کرج: مدیر فلاح.
- صدوق(شیخ)، محمّد بن على بن حسین بن بابویه قمّی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج۱، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- طایی نجاح (1439ق)، تفسیر اهل البیت علیهم السلام، ج1، قم: دارالهدی لاحیاء التراث.
- طباطبائی حکیم، سید محمدسعید (1425ق)، فقه الاستنساخ البشری و فتاوی طبیّه، نجف اشرف: دار الهلال.
- طباطبائی(علامه)، سید محمدحسین (1375)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، قم: اسماعیلیان.
- عمرانی، آزاد (1395)، گفتگو با دکتر آزاد عمرانی، حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- غنی زاده، مهدیه؛ طباطبائی سیده فاطمه (1397)، حکم تکلیفی تولید محصولات تراریخته از منظر فقه امامیه، مجله مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی، ۷/۲، 267-279.
- فتاحی معصوم، سید حسین (1384)، مجموعه مقالات و گفتارهای سومین همایش دیدگاه های اسلام در پزشکی، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی مشهد.
- قرائتی، محسن (1374)، تفسیر نور، ج6، تهران: مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن.
- قسمتی تبریزی، علی (1396)، تعهّدات غرامتی و نفقه ای در مسئوولیّت مدنی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، ۱۷، 207-234.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1429ق)، الکافی، ج۵، قم: دار الحدیث.
- کهک، سمیرا (1395) گفتگو با دکتر سمیرا کهک، حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- کوچک‌زاده، احمد؛ شکوهی فر، نرگس (1395)، مزایا و معایب محصولات تراریخته و ایمنی زیستی، همایش محصولات تراریخته در خدمت تولید غذای سالم، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار؛ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان؛ 4.
- مسجدسرایی، حمید (1391)، ترمینولوژی فقه، تهران: پیک کوثر.
- مظفّر، محمدرضا (1370)، اصول الفقه، ج1، چ4، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیّه.
- معلی مهدی؛ حاجت پور، زهرا (1398)، تراریخته در آینه حقیقت، اصفهان: کنکاش.
- مکارم شیررازی، ناصر (1382) برگزیده تفسیر نمونه، ج۳، قم: اسلامیه.
- موسوی نافچی، سیده بیتا؛ حسینی چالشتری، سیده اسماء؛ مؤمنی شهرکی، منوچهر (1395)، بررسی فواید و مضرات محصولات غذایی تراریخته، همایش محصولات تراریخته در خدمت تولید غذای سالم، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان.
- میرصادقی، عبدالمهدی (1395)، تراریخته و تغییر در خلقت الهی، حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- نورمفیدی، سید مجتبی (1395)، گفتگو با حجت الاسلام نور مفیدی، حریم امام، ۲۳۸، آستان مقدس امام خمینی(ره).
- "( http://agbiotech.ir زیست فناوری کشاورزی ، مرکز جامع اطلاع رسانی).
- Carpenter; J.E.2011. Impacts of GM crops on biodiversity. GMcrops2.
- Connor, A.L, Glar, T.R, Nap, 2003. The release of genetically modified crops into the environment. Part II. Overview of ecological risk assessment. Plant gornal.33.
- Manuela Giovannetti‏, 2003, RIVISTA DI BIOLOGIA BIOLOGY FORUM 96 (2), 207-224.
- Janice E Thies, Medha H Devare‏, An ecological assessment of transgenic crops, 2007‏,‏ The Journal of Development Studies 43 (1), 97-129.
- G Lovei, , 2001, ‏ Ecological risks and benefits of transgenic plants‏, New Zealand Plant Protection 54, 93-100‏.