نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد ابوعطا ¹
• مسعود فرزاد ²

¹ دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران (نویسنده مسئول)

² دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، دامغان، ایران

چکیده

 در فقه، در خصوص التزام یا عدم التزام اصیل به عقد فضولی همچنین در مورد جواز انحلال عقد فضولی توسط اصیل و مبنا و ماهیّت آن، اتفاق نظر وجود ندارد. با وجود این، ماده 252 قانون مدنی، با تأثّر از نظر پاره ای از فقهای امامیه در این مورد، اشعار می دارد: «لازم نیست اجازه یا ردّ فوری باشد. اگر تأخیر موجب تضرّر طرف اصیل باشد، مشارٌالیه می تواند معامله را به هم بزند.» حسب این حکم، مقنّن، ضمن پذیرش التزام اصیل به عقد فضولی، در مورد جواز انحلال عقد از سوی اصیل در فرضی که تأخیر مالک در اجازه یا ردّ معامله، سبب تضرّر اصیل شود از عبارت «به هم زدن» استفاده کرده است؛ عبارتی که در ادبیّات حقوقی ایران، مفهوم دقیقی ندارد اگرچه برخی حقوقدانان، آن را در معنای «فسخ» دانسته اند. در این تحقیق، حکم قانون راجع به پذیرش التزام اصیل به عقد فضولی و تبعاً آثار آن همچنین ماهیّت حقوقی «بر هم زدن» معامله، به تفصیل مورد مطالعه تحلیلی و انتقادی قرار گرفته و در پایان پیشنهاد اصلاح ماده مزبور ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• عقد فضولی
• به هم زدن
• فسخ عقد
• اصیل
• مالک

عنوان مقاله [English]

Dissolution of contract not concluded by owner by principal; analytically and critically study on section 252 of civil code

نویسندگان [English]

• Mohammad Abouata ¹
• masoud farzad ²

¹ Semnan University

² PhD private law

چکیده [English]

In Islamic jurisprudence, there is not consensus in this respect that if principal is or is not bound to the contract not concluded by owner also about the basis and nature of dissolution of such a contract by principal. Section 252 of civil code, however, says: “it is not necessary that permission or rejection to be instant. If delay may cause the principal to incur a loss, he may dissolve the contract”. According to the section, the principal is considered bound to contract but in respect of dissolution of contract by him when delay by owner may cause a loss to the principal, phrase “dissolution” is used; a phrase which has no exact meaning in Iranian legal system although some jurists consider it as cancellation. In this research, section 252 of civil code concerning being bound of the principal to the contract and its effects also meaning of dissolution of contract, is analytically and critically studied and at the end, an amendment proposition is rendered.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Contract"
• "principal"
• "cancellation"
• "being bound"
• "owner"