نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد نوروزیان ¹
• سلمان ولیزاده ²
• فرهاد ادریسی ³

¹ دانشجوی گروه حقوق، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

² استادیار گروه حقوق، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

³ دانشیار گروه حقوق، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

چکیده

علوم مختلف با توجه به پیشرفت های بشری در حال تکامل و به روز شدن می باشند و این پیشرفت ها منجرّ به افزایش ارتباط بین علوم با یکدیگر و تأثیر آنها بر هم می باشد که در این میان، رشته های پزشکی به خصوص علم ژنتیک از این موضوع مستثنی نبوده و حتی در دهه های اخیر با پیشرفت های قابل توجهی همراه بوده است که تأثیر این امر در مسائل انسانی نمود پیدا کرده است و خود نقش مباحث حقوقی جهت قانونمند سازی مربوط به مسئولیّت مدنی در این موضوع خاصّ را می طلبد و نیازمند بررسی دقیق و کامل تر به جهت حفظ حقوق افراد در برابر تحقیقات ژنتیکی می باشد؛ لذا تمامی روش های جدید لزوماَ قطعی و مطمئن و دارای نتیجه مثبت نیستند و گاهی ضررهای خاصّ خود را به همراه دارند و می تواند خسارات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشدکه اهمیت مباحثی از جمله مبانی و روش های جبران خسارت و میزان مسئولیت هر یک از عوامل ایجاد کننده خسارت به صورت قهری و قراردادی چگونه باشد را به وجود می آورد. با وجود این، فرد شرکت کننده در فرآیند تحقیق گاهی بیمار نبوده و به صورت داوطلبانه با هدف احسان و کشف روش های جدید علمی در چنین فرآیندی شرکت می نماید که در چنین مواردی دولت و سایر عوامل می بایست زمینه و شرایط جبران خسارت جسمی و روحی وی را از طریق بیمه و یا پرداخت از صندوق های خاصّی به نحوی که خسارت وارده به نحو احسن جبران شود، فراهم نمایند و چنین مطلبی از مباحث فقهی هم قابل استنتاج می باشد؛ با این حال، انجام تحقیقات علمی به جهت پیشرفت علوم  لازم و ضروری برای جوامع بشری می باشد که از وظایف دولت و قانونگذار می باشد تا با وضع قوانین صحیح ضمن رعایت حقوق بیمار و فرد مورد آزمایش، زمینه را جهت انجام چنین تحقیقاتی فراهم نماید.

کلیدواژه‌ها

• مسئولیت مدنی
• جبران خسارت
• تحقیقات ژنتیک
• تیم تحقیقاتی

عنوان مقاله [English]

Civil liability of genetic research

نویسندگان [English]

• Mohammad Norozian ¹
• Salman Valizadeh ²
• Farhad Edrisi ³

¹ Azad Islamic University-Zanjan

² Islamic Azad University-zanjan-iran

³ Islamic Azad University-zanjan-iran

چکیده [English]

Human advances have led to evolution of different sciences, which has consequently promoted their interrelationships. Genetics is not an exception and has played a significant role in legal issues related to humans, e.g., civil liability of genetic research. As not all new research methods can lead to certain positive results, i.e., they may cause serious harm to humans, it assumes added importance to investigate different genetic principles and methods related to compensation as well as the extent of each party’s tortious and contractual liability. However, the research participant may not have a disease and only decide to voluntarily participate in the study for either benevolent or research purposes. Therefore, it is essential that governments and other responsible bodies provide optimal conditions so that physical and spiritual harms inflicted on participants could be compensated by insurance companies or other funding agencies. Meanwhile, scientific research is necessary for the advancement of science in human societies, and the government and the legislator should provide essential conditions for such research while making sure that the rights of the patients and research participants are observed.

کلیدواژه‌ها [English]

• Civil liability
• Compensation
• Genetic research
• Tortious and contractual liabilities