نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقّوق اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از آثار عقد نکاح، جواز استمتاع زوج از زوجه است. قدر متیقّن از این جواز، مقاربت متعارف است ولی آیا وطی در دُبُر نیز شامل حکم جواز می‌شود؟ جواز و منع مطلق و جواز به شرط رضایت زوجه، اقوال سه گانه‌ ای است که برای هر کدام روایاتی نیز مورد استدلال واقع شده است.
مشابهت‌ های روایات دالّ بر جواز با روایات دالّ بر جواز مشروط، برخی را بر این عقیده واداشته است که این دو روایت، یک روایت هستند و با ترجیح اصاله عدم زیاده، قید رضایت زوجه را در حکم جواز دخیل می ‌دانند و برخی نیز روایت مقیّده را شاهد جمع بین روایات مجوّزه و ناهیه دانسته ‌اند.
با تمسّک به شواهدی، احتمال تعدد روایات ابن ابی یعفور تقویت و مسأله داخل در بحث مطلق و مقیّد می‌شود. اما از آنجا که شرطیّت رضایت زن در تمام استمتاعات غیر متعارف، مرتکز است و سؤال راوی از اصل حکم وطی در دبر می ‌باشد پس روایات مطلق، نسبت به قید رضایت زن در مقام بیان نیستند. بنابراین، روایت مقیّد ابن ابی یعفور بدون معارض می‌ ماند و حکم جواز این عمل، مقیّد به رضایت زوجه می‌ شود. از سوئی، تمام روایات ناهیه یا از جهت سند یا از نظر دلالت مورد خدشه هستند، لذا توان مقابله با روایات مجوّزه را در مقام تعارض ندارند. البته به دلیل کثرت و شهرت فتوایی، ضعف روایات منع، مانع از حکم به کراهت نیست. بنابراین، مقاربت غیر متعارف با رضایت زوجه، مکروه و بدون رضایت او، حرام است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Review and analysis of narrations about unconventional intercourse

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Rezvantalab 1
  • Tayebe sadat Mosavi Jordi 2

1 Tehran University

2 Tehran University

چکیده [English]

intercourse One of the effects of marriage is the permission of the intercourse. The certainty of this permission is conventional intercourse But does anus intercourse includes it? Absolute permission and prohibition and permission, subject to satisfaction of the wife, are three statement  that have been argued narrations to each of them. The resemblance between the narrations indicating permission and the narrations indicating conditional permission have persuaded some  that these two are one narration. Relying on evidences, the possibility of the plurality of Ibn Abi Ya'fur's narrations is invigorated andThe issue is related to absolute and restrictive discussion. But since the condition of female satisfaction is considered in all unconventional pleasures And the narrator's question is based on the anus intercourse, Therefore, absolute narrations are not in a The position of expression the consent of women. Therefore, the restricted narration of Ibn Abi Ya'fur remains without opposite reason And the permission for this act is limited to the consent of the wife. Therefore, unconventional intercourse with the consent of the wife is abhorrent ( makrooh) and without her consent is illegal (haram) .
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Unconventional intercourse
  • wife's satisfaction
  • Absolute and restricted
- قرآن کریم.
- انصارى(شیخ)، مرتضى بن محمدامین (1415ق)، المکاسب، ج1، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
- ابن حنبل، احمد (1420ق)، مسند الامام احمد بن حنبل، ج42، چ2، بی ­جا: مؤسسه الرساله.
- اشتهاردى، على پناه (1417ق)، مدارک العروه، ج29، تهران: دار الأسوه.
- بحرانى، سید هاشم بن سلیمان (1374)، البرهان فی تفسیر القرآن، ج1، قم: بعثت.
- تبریزى، میرزا جواد (1378)، دروس فی مسائل علم الأصول، ج6، چ2، قم: دار الصدیقه الشهیده سلام الله علیها.
- الحسینى، محمد (1415ق)، معجم المصطلحات الأصولیه، بیروت: مؤسسه العارف للمطبوعات.
- الحسینى، محمد (2007م)، الدلیل الفقهى تطبیقات فقهیه لمصطلحات علم الأصول، دمشق: مرکز بن ادریس الحلی للدارسات الفقهیه.
- حسینی روحانى، سید محمدصادق (1382)، زبده الأصول، ج5، چ2، تهران: حدیث دل.
- حسینی روحانى، سید محمدصادق (1412ق)، فقه الصادق علیه السلام، ج24، قم: دار الکتاب مدرسه امام صادق علیه السلام.
- حکیم، محمدتقى (1429ق)، القواعد العامه فی الفقه المقارن، تهران: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه المعاونیه الثقافیه.
- خمینى(امام)، سید روح الله (1423ق)، تهذیب الأصول، ج3، قم: دار الفکر.
- خمینى(امام)، سید روح الله (بی­تا)، الرسائل، ج1، قم: اسماعیلیان.
- خوئى، سید ابو القاسم (1418‍ق)، موسوعه الإمام الخوئی، ج32، قم: مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی(ره).
- خوئى، سید ابو القاسم (بی ­تا)، مصباح الفقاهه، ج1، بی ­جا.
- الزیلعی الحنفی، فخرالدین عثمان (313ق)، تبیین الحقائق شرح کنز الدقائق، ج1، قاهره: دار الکتب الاسلامیه.
- السرخسی، محمد بن احمد (1421ق)، المبسوط، ج4و10، بیروت: دار الفکر.
- سبحانى تبریزى، جعفر (بی ­تا)، نظام النکاح فی الشریعه الإسلامیه الغرّاء، ج1، قم: بی نا.
- سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413ق)، مهذّب الأحکام، ج10، چ4، قم: مؤسسه المنار.
- سیستانى، سید على (1414ق)، قاعده لا ضرر و لا ضرار، قم: دفتر آیه الله سیستانى.
- شافعی، محمد بن ادریس (1393ق)، الأمّ، ج5، بیروت: دار المعرفه.
- صافی گلپایگانی، لطف ‏الله (1428ق)، بیان الأصول، ج3، قم: دفتر معظمٌ له.
- صدر، سید محمدباقر (1408ق)، مباحث الأصول، ج4، تقریر: سید کاظم حائری، قم.
- صدر، سید محمدباقر (1417ق)، بحوث فی علم الأصول، ج5، چ5، قم: مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
- صدر، سید محمدباقر (1420ق)، قاعده لا ضرر و لا ضرار، قم: دار الصادقین.
- صدوق(شیخ)، محمّد بن علی بن حسین بن بابویه قمّی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج1، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- صدوق(شیخ)، محمّد بن علی بن حسین بن بابویه قمّی (1418ق)، الهدایه فی الأصول و الفروع، قم: مؤسسه امام هادى علیه السلام.
- طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج6، چ3، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
- طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1390ق)، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج3، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، تهذیب الأحکام، ج1و2و3وو4و5و6و7و8، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- عیاشى، محمد بن مسعود (1380ق)، تفسیر العیّاشی، ج1، تهران: المطبعه العلمیّه.
- فاضل موحدى لنکرانى، محمد (1381)، اصول فقه شیعه، ج6، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام.
- الکلیبولی (شیخی زاده)، عبدالرحمن محمد (بی ­تا)، مجمع الأنهر فی شرح ملتقی الأبحر، ج1، بی ­جا: موقع الاسلام.
- کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج1و3، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- مالک بن أنس، ابن عامر الأصبحی المدنی (1413ق)، الموطّأ، ج1، دمشق: دار القلم.
- مالک بن أنس، ابن عامر الأصبحی المدنی (بی ­تا)، المدوّنه الکبری، ج1، بیروت: دار الکتب العلمیّه.
- مجلسی(علامه)، محمدتقى (1406ق)، روضه المتّقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج8، چ2، قم: کوشانبور.
- مکارم شیرازى، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیّه، ج1، چ3، قم: مدرسه امام امیرالمؤمنین علیه السلام.
- مکارم شیرازى، ناصر (1428ق)، أنوار الأصول، ج3، چ2، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب‏(ع).
- موسوى قزوینى، ابراهیم (1371ق)، ضوابط الأصول، قم: مؤلّف.
- موسوى کمارى، مهدى (1415ق)، رساله فی قاعده لاضرر و لاضرار، تهران: پیام.
- میرکمالی، سید علیرضا؛ حسنی، محمدمهدی؛ دلپسند، کورش؛ رجبی فرد، سحر (1396)، رابطه جنسی نامتعارف شوهر با زوجه از منظر فقه، حقّوق و رویه قضایی، مجله علمی پژوهشی فقه پژشکی، 32و33، 78-101.
- نجفی خوانسارى، موسى (1373ق)، رساله فی قاعده نفی الضرر، تهران، المکتبه المحمّدیه.