بررسی فقهی حقوقی موارد دفاع شرکت های هواپیمائی در دعاوی سوانح هوائی (کنوانسیون ورشو- مونترال)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

طبق بند 1 ماده 20 کنوانسیون ورشو- مونترال در صورتی که متصدّی حمل و نقل هوائی ثابت کند که خود وی و عاملینش «کلّیه تدابیر لازم» را به منظور جلوگیری از خسارت اتّخاذ کرده اند، یا این که اتّخاذ چنین تدابیری برای او و عاملین او ممکن نبوده است؛ مسئول نخواهد بود. بر اساس این ماده، متصدّی حقّ دفاع کامل در برابر هر ادّعائی دارد. بنابراین اگر وی ثابت کند همه اقدامات لازم را اندیشیده، مسئول نخواهد بود. این ماده درباره آسیب، مرگ و تأخیر مسافر و نیز هرگونه صدمه و تأخیر در رابطه با بار کاربرد دارد. از طرفی مطابق ماده 21 «هر گاه متصدّی حمل و نقل ثابت کند که خسارت وارده، معمول خطای شخص خسارت دیده است دادگاه می تواند طبق مفاد قانون، خود متصدّی حمل و نقل را کلّاً یا جزئاً از مسئولیت مبرّی سازد.» دفاعیّات مندرج در مواد 20 و 21 کنوانسیون قابل طرح و بررسی در فقه نیز هست به طوری که ضمان تعدّی و تفریط و قاعده اقدام در لسان فقها و تفاسیر حقوقدانان قابل انطباق با دو گزاره فوق می باشد. نویسنده بر آن است تا در این مقاله به تبیین این مسأله بپردازد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Juridical-Legal studies of Airlines' Defenses in Air Accidents (Warsaw-Montreal Convention)

نویسنده [English]

  • Jafar Salman Zadeh
Assistant Professor of Jurisprudence and Private Law, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Article 20 (1) of the Warsaw-Montreal Convention shall not be liable if the Air transport operator proves that his agents have taken "all necessary measures" to prevent  the harm or that such measures have not been possible for his agents. According to this Article, the operator has the right to full defense against any claim. Therefore, if it is proved that, operator has done "all necessary measures" it will not be responsible. It applies to injury, death and delay of passenger, as well as any damage or delay about cargo. On the other hand, in accordance with Article 21, "If the carrier proves that the damage was caused by or contributed to by the negligence of the injured person the Court may, in accordance with the provisions of its own law, exonerate the carrier wholly or partly from his liability." All defense which is mentioned at Art 21 and 22 are applicable and compatible in Jurisprudence. The author intends to explain this issue in this essay.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Operator's Defense Cases
  • Air Transport
  • Air Accident
  • Jurisprudence
  • Warsaw-Montreal Convention

مراجع

- قرآن کریم.
- اصفهانی، سید ابو الحسن (1397ق)، وسیله النجاه، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
- امیری قائم مقامی، عبدالمجید (1385)، حقوق تعهّدات، چ5، تهران: میزان.
- بحرانی، یوسف بن احمد (1405ق)، الحدائق الناضره فی أحکام العتره الطاهره، ج22، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- بهائی(شیخ)، بهاء الدین محمد بن حسین عاملی (1429ق)، جامع عباسی و تکمیل آن، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- پوراسماعیل، علیرضا (1392)، مطالعه تطبیقی تأثیر تقصیر زیاندیده بر مسئولیت مدنی در حقوق اسلامی و کامن‌ لا، فقه و حقوق اسلامی، 7، 1-29.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378)، ترمینولوژیحقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- حکمت ‌نیا، محمود (1386)، مسئولیت مدنی در فقه امامیه، مبانی و ساختار، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- حکیم، سید محمدسعید (1421ق)، منهاج الصالحین، ج2، بیروت: دار الصفوه.
- حلّی(علّامه)، حسن بن یوسف (1420ق)، تحریر الاحکام الشرعیّه علی مذهب الامامیّه، ج1، قم: مؤسسه امام صادق(ع).
- حلّی(فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله سیوری (بی تا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ترجمه عقیقی بخشایشی، قم: نوید اسلام.
- حلّی(محقّق)، جعفر بن حسن (1406ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، بیروت: منشورات دار المکتبه الحیاه.
- خمینی(امام)، سید روح لله (بی تا)، کتابالبیع، ج1، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1422ق)، نجاه العباد، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
- خوانساری، سید احمد (1367)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ج3، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
- خوئینی، غفور؛ سلمان زاده، جعفر (1395)، بررسی ماهیّت حقوقی قرارداد های کدشِیر در حمل و نقل هوایی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 14، 59-90.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1412ق)، مصباحالفقاههفیالمعاملات، ج2، بیروت: دار الهادی.
- ژوردن پاتریس (1385)، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه: مجید ادیب، تهران: میزان.
- شعرانی، ابوالحسن (1419ق)، تبصره المتعلّمین فی أحکام الدین (ترجمه و شرح)، تهران: کتابفروشی اسلامیّه.
- شهیدی، مهدی (1378)، حقوقمدنی3(تعهّدات)، تهران: مجد.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387)،المبسوطفیفقهالامامیه، ج8 ، تهران: المکتبه المرتضویّه لاحیاء الآثار الجعفریّه.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، کتاب الخلاف، ج4، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج2و8، تهران: المکتبه المرتضویه.
- عامری، پرویز (1395)، رابطه سببیّت و ضمان تعدّی و تفریط، مطالعات حقوقی، 21، 67-81.
- عاملی(شهید اوّل)، محمد بن مکّی (1412ق)، اللّمعهالدمشقیه فی فقه الامامیّه، ج2، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- عرفانی، محمود (1388)، حقوق تجارت، ج1، تهران: جنگل.
- فخرالمحقّقین، محمد بن حسن بن یوسف (1387)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج2، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
- کاتوزیان، ناصر (1362)، حقوق مدنی (ضمان قهری مسئولیت مدنی)، تهران: کتابفروشی دهخدا.
- کاتوزیان، ناصر (1384)، حقوق مدنی، الزا‌م‌های خارج از قرارداد ضمان قهری، ج1، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
- میرمحمد صادقی، حسین (1388)، حقوقکیفریاختصاصی2(جرائمعلیهاموالومالکیّت)، تهران: میزان.
- مراغه ای، سید میرعبدالفتاح (1429ق)، العناوین، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- مصطفوی، سید محمدکاظم (1394)، القواعد،ج1، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- موسوی بجنوردی، سید حسن (1389)، القواعدالفقهیّه، ج2، قم: دار الکتب العلمیّه.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1363)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج27، قم: دار الکتب الاسلامیه.
- Dempsey Paul Estephan and Milde Michael,(2005). International Air Carrier Liability: The Montreal Convention of 1999, Mc Gill University, Canada.
- Lawrence B. Goldhirsch, (2000). The Warsaw Convention Annotated: A Legal Handbook, Kluwer Law International, The Netherlands,
- Hakan Karan,(2013) law in international carriage of goods, Oz Baran Ofset Press, Ankara, p: 28.
- Rene H. Mankiewicz, (1981). The liability regime of the international Air carrier, the Netherlands ,Kluwer law and taxation publishers.
- Geogette Miller,(1977). liability international Air Transport, The Netherlands , Kluwer Law International.
- Golobardes, Mireia Artigot i and Fernando Gómez Pomar (2009), Contributory and comparative negligence in the law and economics literature in: “Tort Law and Economics”, Edited by Michael Faure, Edward Elgar, Cheltenham, UK.
- Rene H. Mankiewicz, (1981). The liability regime of the international Air carrier, the Netherlands ,Kluwer law and taxation publishers
- Serrao Elmar Giemulla, Ronald Schmid, Wolf Muller Rostin, P. Nikoli Ehlers, (2005). Waraow Convention, The Hague, The Netherlands, Kluwer Law International.
- Kratzke, William P., A Case for a Rule of Modified Comparative Negligence, University of Memphis – School of Law, Research Paper No. 88,  URL: http://ssrn.com/abstract=1718041, available at: 2011/12/28.
- Lawrence B. Goldhirsch,(2000). The Warsaw Convention Annotated: A Legal Handbook, Kluwer Law International, The Netherlands.
- Dempsey Paul Estephan and Milde Michael,(2005). International Air Carrier Liability: The Montreal Convention of 1999, Mc Gill University, Canada, p: 683.
- Huibert Drion,(1954). Limitation of liability in international air law, USA, Springer, p: 123.
- Christoffer Thalin,(2002). The Air Carrier’s Liability for Passenger Damages, University of Lund Faculty of Law,
- Andrea L. Buff, (1996) Reforming the Liability Provisions of the Warsaw Convention: Does the IATA Intercarrier Agreement Eliminate the Need to Amend the Convention?, Fordham International Law Journal, Vol. 20, Issue 5 1996 Article 11.
- Pablo mendes de leon, (2014). Private Air Law, International Institute of Air and Space Law, Leiden University, Netherlands.
- Abe Koichi,(1994). “The so-called "Japanese Initiative" Japanese airlines' abolition of liability limits for personal injury or death in international carriage by air”, The Korean journal of air law, v.6.
- Dempsey Paul Estephan and Milde Michael, (2005). International Air Carrier Liability: The Montreal Convention of 1999, Mc Gill University, Canada, p: 176.
- Abe Koichi,(1994). “The so-called "Japanese Initiative" Japanese airlines' abolition of liability limits for personal injury or death in international carriage by air”, The Korean journal of air law, v.6.
- N.J. Margetson, (2008).The System of liability of articles III and IV of the Hague (Visby) Rules, The Netherlands, published by Uitgeverij Paris, Zutphen.
- William R. Baird, (1959). Liability of the Common Carrier for Loss or Damage to Goods in Ohio, Case Western Reserve Law Review ,Vol10,Issue2Availablehttp://scholarlycommons.law.case.edu/caselrev/vol10/iss2/8.
- Arnold W. Knauth, (1973). Air Carriers' Liability In Comparative Law , download from:www.catalogue.leidenuniv.nl.
- John M. Husveth, (1994). the legal distinction between ICC regulated Motor common and cantract carriage, United States, Transportation Journal, Vol. 33, No. 3.
فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی
دوره 12، شماره 23
اسفند 1399
صفحه 149-180

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار