جستاری در مشروعیّت پرداخت عوض در بازی ‌های رایانه ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارفقه و حقوق اسلامی دانشگاه شهید مطهری مشهد، مشهد، ایران

چکیده

بازی ­های رایانه ­ای، از موضوعات نوپدید اجتماعی است که انجام برخی از آنها، با پرداخت هزینه ممکن می­ شود. حکم فقهی پرداخت هایی که برای انجام بازی یا کسب امتیازِ عبور از مراحل مختلف آن، در درون­ برنامه و از طریق اینترنت صورت می­گیرد با تردید هایی روبرو شده است. نوشته حاضر در این راستا عناوینی را که در فقه به «بازی و پرداخت پول» مرتبط می ­باشد، تحت دو عنوان «سبق و رمایه» و «قمار» بررسی نموده است. پس از عدم تطابق، بررسی ­ها را در دو عنوان «مکاسب محرّمه» و «أکل مال به باطل» ادامه داده، و در نهایت این دیدگاه را تقویت نموده است که برخی از بازی ­های رایانه ­ای، تحت عنوان «اکتساب با چیزی که به دلیل حرمت مقصود آن، حرام شده است»، ذیل مکاسب محرّمه، تطبیق نموده و حرام می ­باشد. به علاوه، در فرضی که پرداخت پول صرفاً جهت عبور از مراحل مختلف بازی صورت می ­گیرد، «أکل مال به باطل» بوده، و حرام است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و به شیوه اسنادی است.    

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential study of in-app payments of computer games

نویسنده [English]

  • Bibirahimeh Ebrahimi
Motahari University
چکیده [English]

Computer games are newfound social topics that some of them is possible by the payment of money. The jurisprudence has faced doubts about the games that perform or earn points for passing its various steps need to pay within the App and via internet. The present article studies the titles that is related to jurisprudence as "playing and payment", under the two titles, “ sabaq (racing) and ramayeh (arrow-throwing) " and "gambling" and “ unlawful trades " and “Prohibition of Consuming Property Wrongfully”. Finally, the view is accepted that some computer games is forbidden, because the purpose of acquisition is forbidden and so, they are adapted to the unlawful trades. In addition, if the payment is performed, just, for passing the various stages of the game, is considered as “Consuming Property Wrongfully”, and so, is forbidden. The method of research is descriptive-analytical and documentary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jurisprudence
  • the computer games
  • sabaq (racing) and ramayeh (arrow-throwing)
  • gambling
  • Consuming Property Wrongfully
 
 
- ابن إدریس حلّى، محمد بن منصور(1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- اردبیلى(محقق)، احمد بن محمد (بی ‌تا)، زبده البیان فی أحکام القرآن، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
- اردبیلى(محقق)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج8، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1411ق)، کتاب المکاسب، ج 1و2، قم: دار الذخائر.
- ایروانى، على (1406ق)، حاشیه المکاسب، ج1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
- بهبهانى، محمدباقر (1417‍ق)، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، قم: مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی.
- پاینده، ابو القاسم (1382)، نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول صلى الله علیه و آله)، تهران: بی ­نا.
- ثقفى، ابراهیم بن محمد (1395ق)، الغارات، ج2، تهران: بی ­نا.
- جبعی عاملى(شهید ثانی)، زین الدین بن على (1410ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه (با حواشی کلانتر)، ج4،  قم: داورى.
- جوهرى، اسماعیل بن حماد (1410ق)، الصحاح - تاج اللغه و صحاح العربیه، ج6، بیروت: دار العلم للملائین.
- حرّ عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج19، قم: مؤسسه آل البیت(ع).
- حسینی حائرى، سید کاظم (1423ق)، فقه العقود، ج1، قم: مجمع اندیشه اسلامى.
- حسینی مراغى، سید میر عبدالفتاح (1417ق)، العناوین الفقهیه، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1413ق)، مختلف الشیعه فی أحکام الشریعه، ج8، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حمیرى، عبد الله بن جعفر (1413ق)، قرب الإسناد، قم:بی ­نا.
- راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، سوریه: دار العلم.
- خمینى(امام)، سید روح اللّه (بی تا)، کتاب البیع، ج1، تقریر: محمدحسن قدیری، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
- خمینى(امام)، سید روح اللّه (1415ق)، المکاسب المحرّمه، ج2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
- خوئى، سید ابو القاسم (1413ق)، مصباح الفقاهه، ج1، تقریر: محمدعلی توحیدی، بی ‌جا: بی ‌نا.
- سایت اجتهاد به آدرس اینترنتی:  http://ijtihadnet.ir.
- سایت اسلام کوئست به آدرس اینترنتی:  https://www.islamquest.net/fa.
- سایت بنیاد ملی بازی­های رایانه­ای به آدرس اینترنتی: https://www.ircg.ir
- سیوری حلّى(فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (1425‍ق)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج2، قم: مرتضوى.
- شجاعی، محمدصادق (1387)، بازی کودک در اسلام، قم: بوستان کتاب.
- شهیدی تبریزى، میرفتاح (1375ق)، هدایه الطالب إلی أسرار المکاسب، ج1، تبریز: چاپخانه اطلاعات.
- طباطبائى(علامه)، سید محمدحسین ‏(بی ­تا)، المیزان فى تفسیر القرآن، ج16، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج6، تصحیح: على اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دار الکتب الإسلامیه.‏
- مجلسى(علامه)، محمدباقر (1403ق)، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الائمه الأطهار، ج43، بیروت: بی ­نا.
- موسوی بجنوردى، سید محمد (1401ق)، قواعد فقهیّه، ج5، قم: عروج.
- نائینى، محمدحسین (1413ق)، المکاسب و البیع، ج1، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- نجفى(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج28، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.