نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری پردیس البرز دانشگاه تهران

3 حقوق خصوصی

چکیده

عقد و ایقاع اعمّ از این که لازم یا جایز باشد، تعهّداتی را موجب می­ شود که متعهّد ناگزیر از ایفای آن است. ایفای تعهّد زمانی ذمّه­ متعهّد را بریّ می­ سازد که طبق مفادّ عقد، از حیث اوصاف و شرایط مقرّر واقع شود؛ به این معنا که الزاماً باید در زمان و مکان مورد توافق در متن عقد صورت پذیرد و در فرضی که انجام تعهّد، متضمّن هزینه باشد بر عهده طرفی خواهد بود که در ضمن عقد به آن تصریح شده است. اما گاه به جهاتی ممکن است عقد از حیث زمان، مکان و هزینه وفای به عهد، مطلق باشد. این مسأله مورد توجه فقیهان قرار گرفته و اختلاف نظرها و بحث ­های متعدّدی را در فروض مختلف به همراه داشته است.
بر اساس یافته­ های این نوشتار، جز در عقد جایز که زمان، الزام­آور نیست در فرض اطلاق عقد، اصل تأدیه فوری تعهّد، اصل انجام تعهّد در مکان انعقاد و اصل پرداخت هزینه انجام تعهّد توسّط طرفی از عقد که تأدیه به مصلحت او صورت می پذیرد، مبنای پاسخ به مسائلی است که در کلیه ابواب فقهی، حقوقی و قانونی قابل طرح است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Time, Place, and the Obligation Fulfillment Expenses

نویسندگان [English]

  • Ahmad Bagheri 1
  • Somayeh Babaei 2
  • Mohsen Mahdian 3

1 Tehran University

2 Tehran University-Alborz

3

چکیده [English]

A contract or unilateral legal act, whether irrevocable or voidable, results in some obligations that the obligor must fulfill. The obligor will be exempted of the obligation in case of acting upon the contract contents or the distinctiveness and conditions within it. In other words, it should take place in the exact agreed time and place stated in the contract context, and in case of any expense, it will be up to the party to whom the contract refers. However, in some cases, the contract might be unconditional in terms of time, place, and any expense of fulfilment of the obligation. This issue has drawn the jurists’ attention and has been subjected to lots of disagreements and debates in various assumptions.
This paper, concludes that except for the revocable contract in which time is not estoppel, in the unrestricted contract, the principles of obligation immediate payment, obligation fulfillment in the place of ratification, and payment of the obligation fulfillment expenses by the party benefited from it, are the basic foundations to answer the questions in the all legal and lawful and jurisprudential parts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • fulfillment of the obligation
  • obligor
  • obligee
  • time
  • place
  • expense
- ابن ادریس، محمد بن منصور (1404ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج2و4، چ2،قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- ابن فهد حلّی، احمد بن ­محمد (1411ق)، المهذّب­البارع فی شرح المختصر النافع، ج2،قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- اردبیلی(محقّق)، احمد بن محمد (1412ق)، مجمع­ الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج9،قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین ­الدّین بن علی (1403ق)، الرّوضه البهیّه  فی شرح اللّمعه الدمشقیه، ج3و4،بیروت: دار العالم الاسلامی.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1403ق)، وسائل­ الشیعه الی تحصیل مسائل­ الشریعه، ج13،چ6،تهران: المکتبه الاسلامیّه.
- خوئی، سیّد ابوالقاسم (1412ق)، منهاج ­الصّالحین، ج2، بیروت: دار البلاغه.
- ذو المجدین، زین ­العابدین (1336ش)، شرح تبصره علامه حلّی، ج1، چ2،تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
- سنهوری، عبدالرزاق احمد (1958م)، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، ج3، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن ­حسن(1407ق)، الخلاف، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1414ق)، الدّروس الشرعیّه فی فقه الامامیه، ج3، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- عاملی، سیّد محمدجواد (بی تا)، مفتاح ­الکرامه فی شرح قواعد العلّامه، ج5،بیروت: مؤسسه المفید.
- کاتوزیان، ناصر (1376ش)، حقوق مدنی «قواعد عمومی قرارداد ها»، چ2، تهران: شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا.
- کاتوزیان، ناصر (1379ش)، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چ4، تهران: دادگستر.
- کرکی(محقّق)، علی بن حسین (1411ق)، جامع ­المقاصد فی شرح القواعد، ج5، قم: مؤسسه آل­ البیت لاحیاء التراث.
- مراغه ای، سیّد میر عبدالفتاح (1297ق)، العناوین، ج2، تهران، چاپ سنگی.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1412ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج8 و 9،بیروت: مؤسسه المرتضی ­العالمیّه و دار المورخ­ العربی.