نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ماهیت وکالت و موضوع آن اعطای نیابت است و به موجب آن، وکیل به نیابت از موکل خود اقدام می­کند. در واقع، وکیل اختیار خود را از موکل اخذ می­­کند. بنابراین، امکان عزل وکیل در هر زمان توسط موکل در وکالت ساده وجود دارد و موکل هر زمان بخواهد می­تواند، خود، موضوع وکالت را انجام دهد و یا با انجام عمل منافی وکالت، موضوع آن را منتفی کند. اصولا، موکل می­تواند در وکالت ساده وکیل جدیدی انتخاب کند و یا ضم وکیل نماید تا وکیل نخست با وکیل دوم مجتمعا یا مستقلا اقدام نمایند و در صورت تصریح بر اجتماعی بودن وکیل منضم با وکیل سابق، وکالت استقلالی وکیل نخست به اجتماعی تبدیل می شود. حال سوالی که مطرح می شود این است که اولاآیا ضم وکیل بعد از انعقاد وکالت نخست امکان پذیر است و در صورت پاسخ مثبت، در چه مواردی امکان دارد؟ و ثانیا در صورت امکان، با ضم وکیل و عدم تصریح موکل بر استقلالی یا اجتماعی بودن آنان، آیا وکالت وکیل نخست که طبیعتا استقلال داشته، تبدیل به وکالت اجتماعی می­شود یا آن که وکالت نخست به حالت استقلالی باقی می ماند؟ در پاسخ به سوال مذکور می بایست میان انواع وکالت ( ساده، بلاعزل و وکالت درمقام بیع) قائل به تفکیک شد و به عنوان قاعده گفت هر جا که وکالت حقی برای وکیل ایجاد کند و یا در شرط عدم فسخ وکالت ذینفع باشد، حسب مورد، امکان ضم وکیل و یا تحدید اختیار وی از طریق تبدیل وکالت استقلالی به اجتماعی ممکن نیست

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Legal and jurisprudence Analysis of effects of add an agent(trustee)

نویسندگان [English]

  • mohammad abedi 1
  • ali saatchi 2

1

2

چکیده [English]

Substance and subject of agency is granting representation and by virtue of it, agent act as representative of his or her client. In fact, agent obtain his or her legal authority  from client, so in simple agency, disposal of agent is possible any time and client can do subject of agency him or herself and preclude it by acting against agency. Principally, client, in simple agency, can recruit a new agent or dismiss him or her. So, first and second agenct can act dependently or independently and if it is stipulated on dependent dismissed and former agent, independent agency of first agent will change into dependent agency. But whether add an agent is possible or not and if it is true, when is it possible? Secondly, if it is possible, with add an agent and non-stipulation of dependent or independent agency, does the first agent who act independently will act dependently or not? To answer it, we must separate among kinds of agency (simple, irrevocable  and in authorization of sale contract) and it is argued that that as a rule, whenever the agency create a right for agent or the agent are beneficial in non-termination of agency condition, , or agency was clause within contract (condition as an integral part of contract ) in which subsequent dismiss of agent causes contractual imbalance in loss of person who was made condition for him dismissal or limitation of his or her powers by changing independent agency into dependent one is impossible. 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Add an agency
  • Irrevocable agency
  • agency in authorization of sale of contract
  • independent agency
  • dependent agency
-­ اصفهانی، سیّد ابو الحسن، وسیله النّجاه، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره)، 1422 ق.
- ابوالحسین، احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقائیس اللّغه، ج3، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1404 ق.
- جبعی عاملی، زین الدّین بن على(شهید ثانی)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، ج6، قم، مؤسسه المعارف الإسلامیه، 1413 ق.
- جزیرى، عبدالرّحمن؛ غروى، سیّد محمد؛ یاسر مازح، الفقه على المذاهب الأربعه و مذهب أهل البیت علیهم السلام، ج3، بیروت، دار الثقلین، 1419 ق.
- جمعى از پژوهشگران زیر نظر سیّد محمود هاشمى شاهرودی، معجم فقه الجواهر، ج6، بیروت، الغدیر للطباعه و النشر و التوزیع، 1417 ق.
- حکیم، سیّد محمدسعید، منهاج الصّالحین، ج2، بیروت، دار الصفوه، 1415 ق.
- حلّى، مقداد بن عبداللّه سیورى(فاضل مقداد)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ج2، قم، کتابخانه آیه الله العظمی مرعشى نجفی، 1404 ق.
- راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان، دار العلم- سوریه، الدار الشامیه، 1412 ق.
- سبزوارى، سیّد عبدالأعلى، مهذّب الأحکام، چ4، قم، مؤسسه المنار، 1413 ق.
- صفایی، سیّد حسین؛ امامی، اسدالله، مختصر حقوق خانواده، چ15، تهران، نشر میزان، 1387.
- صفایی، سیّد حسین؛  قاسم زاده، سیّد مرتضی، اشخاص و محجورین، چ12، تهران، انتشارات سمت، 1385.
- طباطبائى یزدى، سیّد محمدکاظم ، تکمله العروه الوثقى، ج1، قم، کتابفروشى داورى، 1414 ق.
- عابدی، محمد؛ ساعت چی، علی؛ جاویدی آل سعدی، فرزاد، وکالت در مقام بیع، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره 8، پاییز 1393.
- عابدیان، میرحسین؛ اسدزاده، مجتبی؛ فیروزمند علی، در تکاپوی عدالت، تهران، نشر میزان، 1388.
- عاملى، سیّد جواد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلّامه، ج15، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1419 ق.
- قاسم زاده، سیّد مرتضی، اصول قراردادها و تعهّدات، چ12، تهران، نشر دادگستر، 1388.
- کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، ج3، چ8، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1392.
- کاتوزیان، ناصر، عقود معیّن، ج3، چ6، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1389.
- کاشف الغطاء، عباس بن حسن، منهل الغمام فی شرح شرائع الإسلام، ج2، نجف، مؤسسه کاشف الغطاء، 1424 ق.
- کافى الکفاه، الصاحب اسماعیل بن عبّاد، المحیط فی اللّغه، ج7، بیروت، عالم الکتاب، 1414 ق.
- محقّق داماد، سیّد مصطفی، نوآوری های طباطبائی یزدی در وکالت و نقد آن، مجله تحقیقات حقوقی، دوره 16 شماره 66، 1392.
- ناظمی، صابر، ضمّ وکیل، ماهنامه کانون، شماره 125، 1390.
- نجفى، محمدحسن(صاحب جواهر)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج27، چ7، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، 1404 ق.   
- نراقى، ملّا احمد، الحاشیه على الرّوضه البهیّه، مؤسسه النشر الاسلامی، 1425 ق.