نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی موسسه آموزش عالی پارسا- بابلسر

چکیده

فقها درباره حکم تعدّد یک قسم از زنا با زنان مختلف، اختلاف نظر دارند. مشهور قریب به اجماع آنها، اجرای یک حدّ را کافی دانسته اند در حالی که تعداد اندکی از فقها، به تعدّد اجرای حدّ در قبال تعداد زنان معتقد می باشند. بررسی تفصیلی این مسأله ما را به این نتیجه می رساند که گرچه در حکم مبنی بر اجرای یک حدّ، شهرت قریب به اجماع تحقّق یافته است، اما با توجه به این که مدرک قطعی و یا احتمالی این شهرت بنابر ادعای قائلین قول اوّل، ضعف سندی روایت ابوبصیر، همچنین اصل برائت، بنای حدود بر تخفیف و قاعده درء است، نفس این شهرت همچون اجماع مدرکی، ارزش استنادی ندارد و مهمّ، بررسی مدرک این شهرت است. از بررسی روایت ابوبصیر نیز روشن می شود که دلالت آن بر قول دوم، حتّی بنا بر اعتراف خود قائلین قول اوّل، تامّ است. سند این روایت نیز با تحقیق رجالی در آن نمی تواند ضعیف درنظر گرفته شود؛ لذا با صحّت سند این روایت و دلالت آن به شکل تامّ بر مدّعای قائلین قول اوّل، جایگاهی برای اصل برائت، بنای حدود بر تخفیف و قاعده درء، که از مستندات قول اوّل است، باقی نمی ماند. در نتیجه، چاره ای نیست که برخلاف نظریّه مشهور، در این مقام قول دوّم پذیرفته شود.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the ABU BASIR narrative in plurality of punishments if there is a repeated type of fornication (zina) with different women (analyzing the Articles 132 of the Islamic Penal Code

نویسنده [English]

  • seyyed Mojtaba Hosseinnejad

Assistant Professor of Jurisprudence and Principles of Islamic Law Institute of Higher Education Parsa- Babolsar

چکیده [English]

FOKAHA disagree about the sentence that requires fornicators to be subjected to a plurality of punishments if they are committed to repeat one type of fornication (zina) with different women. As with most consent FOKAHAS, there will be sufficient to enforce one punishment for a repeated fornication (zina) committed with different women. A few FOKAH, however, believe that a plurality of punishments should be served by those found guilty as they having had repeated fornication with different women. Taking into account all these comments mentioned above as well as analyzing them, the authors arrive at the conclusion that even though there is the consensus that there will be sufficient to enforce one punishment for a repeated type of fornication, it is of no documentary value due to the fact that there is a weak evidence to suggest the presumption of innocence, discounts, and mitigation as well as to ABU BASIR narrative according to believers’ claim of first quote. Thus, the important thing is to investigate if the reputation evidence is reliable. After reviewing the ABU BASIR narrative, it becomes clear that the second quote is thoroughly complete even confessed by the believers’ claim of first quote themselves. This narrative also cannot be considered to be poor evidence as well. Confirming the authenticity of this document as being thoroughly complete, there is no need to consider the presumption of innocence, discounts, and mitigation. As a result, there is no choice but to accept the second quote in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • HAD (punishment)
  • repeated fornication (zina)
  • ABU BASIR narrative
  • pure nature (TABIAT MAHZ)
  • valid nature (TABIAT SARIEH)
  • reputation
-­ قرآن کریم.
- ابن حمزه طوسى، محمد بن على، الوسیله، قم، کتابخانه آیه الله العظمی مرعشى نجفی، 1408 ق.
- ابن غضائرى، ابو الحسن احمد بن ابى عبد الله، رجال ابن غضائری، بی جا، بی نا، بی تا.
- انصاری، مرتضى بن محمدامین(شیخ انصاری)، کتاب الطّهاره، ج1، قم، کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، 1415 ق.
- بروجردى، سیّد مهدى بحرالعلوم، الفوائدالرجالیّه، ج1، تهران، مکتبه الصادق، 1405 ق.
- بهبهانى، محمدباقر بن محمد اکمل، تعلیقه الوحید البهبهانی، بی جا، بی نا، بی تا.
- تبریزی، میرزا جواد، أسس الحدود و التعزیرات، قم، دفتر آیت الله تبریزی، 1417 ق.
- تبریزی، میرزا جواد ، درس خارج فقه الحدود و التعزیرات، تقریر سیّد مجتبی حسین نژاد، نسخه خطّی.
- جزائرى، سیّد نعمه الله، کشف الأسرار فی شرح الاستبصار، ج1 و2، قم، مؤسسه دار الکتاب، 1408 ق.
- حائری، محمد بن اسماعیل، منتهى المقال فی أحوال الرّجال‌، ج1، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، 1416 ق.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج28، قم، ‌مؤسسه آل ‌البیت(ع)، 1409 ق.
- حلّی، جمال الدین احمد بن محمد، المهذّب البارع، ج5، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1407 ق.
- حلّى، حسن بن على، رجال ابن داود، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1383.
- حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی(علامه)، ارشاد الأذهان الی أحکام الایمان، ج2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1410 ق.
-حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی(علامه)، تحریر الأحکام الشرعیّه علی مذهب الامامیه، ج5، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، 1420 ق.
- حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی(علامه)، الخلاصه، چ2، نجف، منشورات المطبعه الحیدریه، 1381 ق.
-حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی(علامه)، مختلف الشیعه، ج2 و 9، چ2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1413 ق.
- حلّی، حسن بن یوسف بن مطهّر اسدی(علامه) ، منتهى المطلب، ج1، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه، 1412 ق.
- حلّی، محمد بن منصور بن احمد (ابن ادریس)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج3، چ2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1406 ق.
- حلّی، جعفر بن حسن(محقق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، چ2، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1408 ق.
- حلّی، جعفر بن حسن(محقق)، المختصرالنافع، چ6، قم، مؤسسه المطبوعات الدینیّه، 1418 ق.
-حلّی، جعفر بن حسن(محقق) ، معارج الأصول، لندن، مؤسسه امام علی(ع)، 1423 ق.
- حلّی، جعفر بن حسن(محقق) ، المعتبر فی شرح المختصر، قم، مؤسسه سیّد الشهداء(ع)، 1407 ق.
- حلّی، جعفر بن حسن(محقق)، نکت النهایه، ج2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1422 ق.
- حلّى، یحیى بن سعید، الجامع للشرائع، ج1، قم، مؤسسه سیّد الشهداء، 1405 ق.
- حلّی، جعفر بن حسن(محقق)،  الفوائد الرجالیّه، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه، 1413 ق.
- خوانسارى، سیّد احمد، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ج7، چ2، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1405 ق.
- دیلمى(سلّار)، حمزه بن عبد العزیز، المراسم العلویّه، قم، منشورات الحرمین، 1404 ق.
- سبزوارى، سیّد عبدالأعلى، مهذّب الأحکام، ج28، چ4، قم، مؤسسه المنار، 1413 ق.
- سیوری، مقداد بن عبد اللّه (فاضل مقداد)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ج1 و3 و4، قم، کتابخانه آیه الله العظمی مرعشى نجفی، 1404 ق.
- شب زنده دار، محمد محمدی، درس خارج اصول، تقریر سیّد مجتبی حسین نژاد، نسخه خطّی.
- شب زنده دار، محمد محمدی ، درس خارج فقه الطّهاره، تقریر سیّد مجتبی حسین نژاد، نسخه خطّی.
- شبیری زنجانى، سیّد محمدجواد، توضیح الأسناد المشکله فی الکتب الأربعه، ج2، قم، دار الحدیث، 1429 ق.
- شبیری زنجانى، سیّد محمدجواد، کتاب نکاح، ج9، قم، مؤسسه پژوهشى راى‌پرداز، 1419 ق.
- طباطبائی، سیّد علی، ریاض المسائل فی بیان الأحکام بالدلائل، ج15، قم، مؤسسه آل ‌البیت(ع)، 1418 ق.
- طرابلسى، عبد العزیز، قاضی ابن برّاج، المهذّب، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1406 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، تهذیب الأحکام، ج2 و10، چ4، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1407 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، رجال الطوسی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1427 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، العدّه فی أصول الفقه، ج1، قم، چاپخانه ستاره، 1417 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، الغیبه، قم، دار المعارف الإسلامیه، 1411 ق.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، الفهرست، نجف، المکتبه الرضویه، بی تا.
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، المبسوط، ج4، چ3، قم، المکتبه المرتضویه، 1387 ق.
-طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (شیخ الطائفه)، النهایه، چ2، بیروت، دار الکتب العربی، 1400 ق.
- عاملى، ابوجعفر محمد بن حسن، استقصاء الاعتبار فی شرح الاستبصار، ج1و2، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، 1419 ق.
- عاملى، بهاء الدین محمد بن حسین، مشرق الشمسین و إکسیر السعادتین، چ2، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیه، 1414 ق.
- عاملى، حسن بن زین الدّین، معالم الدّین و ملاذ المجتهدین، قم، مؤسسه الفقه للطباعه و النشر، 1418 ق.
- عاملى، زین الدّین بن على (شهید ثانی)، رسائل الشهید الثانی، ج1، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1421 ق.
- عاملى، زین الدّین بن على (شهید ثانی)، روض الجنان فی شرح إرشاد الأذهان، ج1، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1420ق.
- عاملى، زین الدّین بن على (شهید ثانی) ، الرّوضه البهیّه فی شرح اللّمعه الدمشقیّه، ج5، قم، کتابفروشى داورى، 1410 ق.
- عاملى، زین الدّین بن على (شهید ثانی) ، مسالک الأفهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج6 و12و14و15، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه، 1413 ق.
- عاملی، محمد بن مکّی (شهید اول)، غایه المراد، ج4، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1414 ق.
- عرفانیان، غلامرضا، الحلقه الثانیه من مشایخ الثقات، بی جا، بی نا، بی تا.
- علوی عاملى، سیّداحمد، مناهج الأخیار فی شرح الاستبصار، ج1، قم، مؤسسه اسماعیلیان، بی تا.
- فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله- الحدود، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، 1422 ق.
- فاضل لنکرانی، محمد، درس خارج فقه الحدود و التعزیرات، تقریر سیّد مجتبی حسین نژاد، نسخه خطّی.
- فاضل هندی، محمّد بن حسن، کشف اللّثام و الابهام عن قواعد الاحکام، ج10، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1416 ق.
- قمّى، محمّد بن على بن بابویه (شیخ صدوق)، من لایحضره الفقیه، ج4، چ2، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1413 ق.
- قمّى، محمّد بن على بن بابویه (شیخ صدوق) ، المقنع، قم، مؤسسه امام هادى(ع)، 1415 ق.
- کاشانى، ملّا حبیب الله شریف، منتقد المنافع فی شرح المختصر النافع-کتاب الطّهاره، ج1، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1428 ق.
- کریمی جهرمی، علی، ‌ الدّر المنضود فی أحکام الحدود، تقریرات سیّد محمدرضا موسوی گلپایگانی، ج1، قم، دار القرآن الکریم، 1412 ق.
- کشّى، ابو عمرو محمد بن عمر بن عبد العزیز‌، رجال الکشّی، مشهد، نشر دانشگاه مشهد، بی تا.
- کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، ج7، چ4، دار الکتب الاسلامیه، 1407 ق.
- مجلسى اوّل، محمدتقى، روضه المتّقین، ج1و14، چ2، قم، مؤسسه کوشانبور، 1406 ق.
- مجلسى اوّل، محمدتقى، لوامع صاحبقرانى، ج4، چ2، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1414 ق.
- مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (مجلسی دوم)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار، ج16، قم، کتابخانه آیه الله العظمی مرعشى نجفی، 1406 ق.
- محدّث نورى، میرزا حسین، خاتمه المستدرک، ج4، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، 1417 ق.
- محقّق داماد، سیّد محمد، کتاب الحجّ، ج3، قم، چاپخانه مهر، 1401 ق.
- مشکینى، على، اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها، چ6، قم، دفتر نشر الهادی، 1374.
- مفید(شیخ)، محمد بن محمد بن نعمان، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، 1413 ق.
- مقدس اردبیلى، احمد بن محمد، جامع الرّواه، بی جا، بی نا، بی تا.
- مقدس اردبیلى، احمد بن محمد ، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج5 و6 و7 و13، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1403 ق.
- مکارم شیرازى، ناصر، أنوار الفقاهه (کتاب الحدود و التعزیرات)، قم، مدرسه الإمام علی بن أبی طالب(ع)، 1418 ق.
- مکارم شیرازى، ناصر، درس خارج فقه الحدود و التعزیرات، تقریر سیّد مجتبی حسین نژاد، نسخه خطّی.
- منتظری، حسینعلى، کتاب الحدود، قم، انتشارات دار الفکر، بی تا.
- موسوی اردبیلی، سیّد عبدالکریم، فقه الحدود و التعزیرات، ج1، چ2، بی جا، مکتبه امیر المؤمنین (ع)، 1413 ق.
- موسوی خوئى، سیّد ابو القاسم، التنقیح فی شرح العروه الوثقى، ج2 و4 و6، قم، تحت اشراف لطفى، 1418 ق.
- موسوی خوئى، سیّد ابو القاسم، مبانی تکمله المنهاج، ج41 موسوعه،  قم، مؤسسه إحیاء آثار الإمام الخوئی، 1422 ق.
- موسوی خوئى، سیّد ابو القاسم، مصباح الأصول، ج2، قم، مؤسسه نشر الفقاهه، 1380.
- موسوی خوئى، سیّد ابو القاسم ، معجم رجال الحدیث، ج1 و11 و12 و20، بی جا، بی نا، بی تا.
- موسوی عاملى، محمد بن على، مدارک الأحکام، ج1، بیروت، مؤسسه آل البیت(ع)، 1411 ق.
- موسوی قزوینى، سیّد على، ینابیع الأحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1424 ق.
- نائینى، محمّدحسین، فوائد الأصول، ج4، بی جا، بی نا، بی تا.
- نجاشى، احمد بن على، رجال النجاشی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1407 ق.
- نجفی، محمدحسن (صاحب جواهر)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج41، چ7، بیروت، ‌دار إحیاء التراث العربی، بی تا.