نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
دانشگاه مازندران
چکیده
در باب اجرا یا عدم اجرای قاعده «قبح عقاب بلابیان» (برائت عقلی) در اطراف شبهات موضوعیّه، دو دیدگاه از سوی دانشمندان اصول فقه قابل باز شناسی است. یک دیدگاه قائل است که این قاعده در شبهات موضوعیّه و البته حکمیّه جاری است و در مقابل، دیدگاه دیگر منکر اجرای قاعده در شبهات موضوعیّه شده است. هر کدام از دیدگاه های مذکور به ادلّه ای استناد جسته اند که نقد و بررسی آن دیدگاه ها و ادلّه آنها ما را به قول سوّمی رهنمود می سازد. مطابق نظریه مختار، از آنجا که شبهات موضوعیّه مستنبط شرعی مانند شبهات حکمیّه اند جریان قاعده، بلا اشکال می باشد البته در همین خصوص، جایی که مورد شبهه، اموال، دماء، فروج و أعراض باشد به دلیل حکومت و بنای عقلا از دایره شمول قاعده خارج می باشند و نیز در موضوعات غیر مستنبط شرعی، برائت عقلی مجرایی نخواهد داشت.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Studying the Scope of Rule “obscenity for unstated punishment” in doubt of matter
نویسندگان [English]
- A. Izadifard
- Mohammad Mohsaeni Dehkalani
- Esmaeil Ghandvar
mazandaran university
چکیده [English]
Concerning either enforcement or non-enforcement of the rule “obscenity for unstated punishment” (rational acquittance) around the "doubt of matter", two views can be recognized by learned men of Usul . One of them is that the rule is applicable to the ''doubt of matter'' and also to the ''doubt of law''; but, the other view denied the enforcement of rule to "doubt of matter". The partials of two above-mentioned views have relied on some proofs ,as, studying of their proofs and criticize for their views has guided us towards the third view. According to the theory accepted by us, since ''doubt of matter deducted from sharia (Islamic law)" are like the ones deducted from the law, then, enforcement of the rule is of no problem. Of course in this case, where, the instances of dubiety consist of properties, life, chastity and credit, so, because of ''sovereignty rule'' and of ''wise men approach'', these will be out of the scope of inclusion rule. Furthermore ''rational acquittance'' will not be applicable in non-deduced canonical issues.
کلیدواژهها [English]
- rule
- obscenity for unstated punishment
- scope of the rule
- rational acquittence
- doubt of matter