نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمد رسول آهنگران

دانشگاه تهران - پردیس فارابی

چکیده

قرارداد های بانکی یا به صورت مطلق انعقاد پیدا می کند و یا به صورت مشروط و مقیّد. غالب قرارداد ها به صورت مشروط است لذا در اکثر قرارداد ها رعایت موازین شرعی در امور بانکی که این همه امروزه مورد توجه و اهمیّت است منوط به شناخت ماهیت فقهی و حقوقی شرط و کارکرد آن است. شرط به اعتبار های مختلف، تقسیمات فراوانی را دارا می باشد که شناخت دقیق هر یک از این اقسام، اهمیت بسزایی دارد و نیز لازم است تأثیر هر یک را جدا جدا مورد بررسی قرار داد. این بررسی از چگونگی انعقاد صحیح قرارداد با هر یک از انواع شرط ها شروع شده، و تا ملاحظۀ تأثیر تخلّف ادامه خواهد یافت. این بررسی می بایست با حوصله و دقت انجام گیرد و نباید دشواری برخی مطالب، موجب بی­توجهی گردد. سهل انگاری و بی­دقّتی در عملیات بانکی بر اساس موازین شرعی، علاوه بر این که موجب می­شود تا از زیربنا، با اقتصاد اسلامی جدایی حاصل شود، باعث تقویت شبهه برای بسیاری می گردد و در نهایت، آنها را به این توهّم می رساند که رعایت احکام فقهی تنها عوض کردن ظاهر و صورت عملیات بانکی است و هیچ تغییر ماهوی رخ نمی­دهد و آنها را دچار سردرگمی و حیرت پایان ناپذیر می کند و پیوسته در حالت سؤالی باقی می­مانند که چرا باید برای این تغییرات سطحی و قهراً بی اثر، این همه هزینه نمود.

کلیدواژه‌ها

• شرط فعل
• شرط نتیجه
• شرط ابتدایی
• شرط ضمنی
• تخلّف شرط

عنوان مقاله [English]

Figh study of the nature and function of the provisions in banking transactions in interest-free banking

نویسنده [English]

• Mohammad Rasool Ahangharan

Tehran University-farabi

چکیده [English]

Bank contracts are concluded either absolutely or conditionally. Most contracts are concluded conditionally. Therefore, in most contracts, observance of rules of sharia in banking affairs, which is today subject of much attention, depends on knowledge of fiqh and legal nature of conditions and their function. Conditions are divided into many categories based on different criteria, and accurate knowledge of each of such categories is very important, and also, it is necessary to study effect of each separately. Such study would range from the study of how to accurately conclude a contract containing each of categories of conditions to consideration of the effect of violation of conditions. Such study must be done carefully and with diligence without ignoring complexities of certain matters. Indulgence and lack of diligence in sharia rules-based banking operation not only undermines Islamic bases of economy but also cause many to doubt the Islamic bases of economy and lead them to falsely believe that observance of rules of fiqh only apparently changes bank operations without making any substantial changes, thus making people confused and surprised with the never answered question why so much must be spent on such superficial and ultimately ineffective changes. 

کلیدواژه‌ها [English]

• affirmative condition
• Corollary condition
• initial condition
• implied condition
• effects of violation of condition