نویسندگان

چکیده

عرف در قالب رسم و روش و عادت معمول در میان مردم، نیروی حیاتی هر نهاد حقوقی و یکی از مقوله­هایی است که برای انطباق پاره­ای از احکام فقهی با مقتضیات زمان و مکان از تأثیری بی­بدیل برخوردار است. در واقع، هر قدر یک نظام حقوقی  از عرف بیشتر متأثر باشد از استحکام و قدرت بالاتری برخوردار خواهد بود. نظام حقوقی اسلام نیز با صحّه گذاشتن عرف­های محلی و ارجاع قانونگذار به آنها توانسته است ماهیت زنده و پویای خود را حفظ و تکامل بخشد. این مقاله کوششی در جهت تبیین جایگاه و تأثیر عرف در نظام حقوقی اسلام با  اشاره­ای به نقش آن در نظام حقوقی ایران است. بنابراین، پس از ذکر  مفاهیم عرف در لسان فقهای شیعه و سنی و همچنین تعاریف اصطلاحی آن، به تأثیر آن در فقه و حقوق و نظام حقوقی اسلام از طریق بیان خصایص عرف به عنوان مهم ترین منبع و مبنا در فقه و حقوق، جایگاه عرف در استنباط احکام شرعی و میزان اثرپذیری نظام حقوقی ایران از عرف خواهد پرداخت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Genealogy of Custom in Jurisprudence and National Law

چکیده [English]

Custom in the form of tradition and practice and customary habitude among people is the lifeblood of any legal entity and is considered as one of those subjects with unmatched impact on conformity of certain jurisprudence decrees to demands of time and place. Indeed, the more a legal system is affected by custom, the more consolidated and stronger it will be. Islamic legal system accrediting local customs and legislator‘s referral to them has been able to maintain its live and dynamic nature. This paper was performed to explain the position and effects of the custom in Islamic legal system noting its role in Iranian legal system. Therefore, after expressing conception of the custom from viewpoint of Shiite and Sunni jurisconsults as well as its idiomatic definitions, we practiced to deal its effects on jurisprudence and law and Iranian legal system through expressing features of custom as the main source and base in jurisprudence and law, its position deducing religious orders and its impacts on Iranian legal system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • custom
  • habitude
  • Wisdom
  • legal system