نویسنده

• خسرو مومنی

چکیده

از جمله مسائل بسیار مهم و مورد ابتلاء در مبحث ضمان قهری دو مسأله «اجتماع سبب و مباشر» و «اجتماع اسباب متعدّد» در وقوع زیان است. قانون مجازات اسلامی در ماده 526 به مسأله نخست و در مواد 533 و 535 به مسأله دوّم پرداخته است. منتها، دو اشکال مهمی که به قانونگذار وارد است این است که اوّلاً: در تنظیم این مواد از موضع یکسانی پیروی نکرده و ثانیاً: احکام مندرج در مواد مذکور فی نفسه مبتلا به اشکال و قابل نقد هستند.

پژوهش حاضر ضمن تبیین و نقد مواضع چندگانه قانونگذار و احکام مقرّر در مواد مذکور، با مطالعه ای تطبیقی به این نتیجه دست یافته است که عوامل متعدد زیان در رابطه با زیان دیده، دارای مسؤولیت تضامنی و در رابطه میان خودشان به میزان تأثیری که در وقوع زیان داشته اند مسؤول جبران زیان خواهند بود.

کلیدواژه‌ها

• مباشر
• سبب
• اجتماع سبب و مباشر
• اجتماع اسباب متعدّد
• مسؤولیت تضامنی

عنوان مقاله [English]

Critical analysis of Articles 526, 533 and 535 of 1392 Islamic penal code

چکیده [English]

Among very important and influential issues involved in automatic liability are two issues of “combination of perpetrator and cause” and “combination of multiple causes” in committing  loss. Article 526 of Islamic penal code covers the former while Articles 533 and 535 address the latter. However, there are two important criticism that can be raised against the legislator: first, the legislator fails to hold one stance in these articles; and second, provisions of the said articles are intrinsically problematic and questionable. Explaining the reasons of and providing a critical analysis of the change of stance of legislator in the said articles, this research provided a comparative study and suggested the view we deemed to be better in terms of quality of liability of multiple perpetrators of loss.

 

کلیدواژه‌ها [English]

• cause
• combination of perpetrator and cause
• combination of multiple causes
• joint and several liability