درنگی در مبانی فقهی اعدام تعزیری مجدّد

نویسندگان

چکیده

یکی از مباحثی که اخیراً در حوزه فقه و حقوق کیفری مورد نزاع و اختلاف قرار گرفته است مشروعیت یا عدم مشروعیت اجرای مجدّد حکم اعدام تعزیری می باشد. اعدام تعزیری یکی از اقسام مجازات های سالب حیات است که از ناحیه حاکم تعیین می شود. اعدام تعزیری مجدّد در جایی مطرح است که وقتی مجرمی به اعدام تعزیری محکوم گشته و تمامی مقدمات و تشریفات اعدام هم نسبت به آن اعمال، و حکم قانون یعنی اعدام هم در باره او بدون هیچ گونه شک و شبهه ای اجرا شده باشد و پزشک قانونی هم سلب حیات محکوم را تأیید کرده و واقعاً اطمینان پیدا کند که هیچ گونه علایم حیاتی ندارد؛ آنگاه بزهکار بعد از اجرای حکم به طور نادر و خاص به حیات برگشته باشد؛ بدون این که تعمد یا تخلف یا قصوری در اجرا و تأیید آن صورت گرفته باشد در این حال آیا باید اجرای اعدام تکرار گردد یا خیر؟ دو نظریه: ضرورت تکرار اجرای اعدام، و عدم تکرار اجرای اعدام ابراز شده است.
تلاش نگارنده، بررسی موضوع با نگرش فقهی و اصولی بوده و دستاورد پژوهشی نویسنده این است که: اولاً- با فرض پذیرش اعدام تعزیری در مبانی فقهی، اجرای مجدّد حکم اعدام، از مستند معتبر شرعی و قانونی برخوردار نیست، ثانیاً- ادله شرعی همچون قاعده درء الحد، اصل رعایت کرامت انسانی و قاعده حفظ دماء و نفوس، نافی مشروعیت آن است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Deliberation upon Juristic Essentials of Repetition of Discretionary Capital Punishment

چکیده [English]

The question whether repetition of discretionary capital punishment is legitimized or not is a newly raised problem in the realm of fiqh and criminal law. Discretionary capital punishment is among those punishments which bring one’s life to an end and is determined by the judge. Repetition of discretionary capital punishment can be discussed where a criminal is sentenced to discretionary capital punishment, all preliminary actions of capital punishment are actualized, the judgment, i.e., capital punishment, is definitely and doubtlessly executed, and the forensic scientist has confirmed his death declaring that he has no sign of life but the criminal returns unexpectedly to life without there being any deliberation, breach, or neglect in the execution or confirmation. There are two views whether or not execution of capital punishment can legitimately be repeated.The main achievement of the present research is that even if discretionary capital punishment could be justified by juristic essentials, repetition of discretionary capital punishment would not be supported religiously or legally. On the contrary, such religious proofs as the rule of repelling punishments because of dubieties, the principle of observing man’s dignity, and the rule of preserving bloods prove its illegitimacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Repetition of discretionary capital punishment
  • repelling punishments
  • human dignity
  • punishments leading to death
  • precaution over bloods