نگرشی نو بر علل رافع مسؤولیت مدنی پزشک

نویسندگان

چکیده

مسأله مسؤولیت مدنی پزشک در قبال بیمار، از دیرباز مورد مداقه اندیشمندان حقوقی بوده است، اما نکته درخور تأمل مواردی است که پزشکان از مسؤولیت مدنی مبرا می شوند و در صورت رعایت آن موارد، برای آنان ضمانی در نظر گرفته نمی شود. قانونگذار به منظور حفظ مصالح اجتماعی و صیانت از تمامیت شخصیت جسمی انسان ها، حمایت‌های خویش را از پزشکان ابراز داشته و تحت شرایطی، آنان را از ضمان و مسؤولیت مدنی معاف دانسته است. حصول برائت از بیمار، وجود قوه قاهره، فعل بیمار در خودداری کردن از معالجه، بی مبالاتی بیمار، اضطرار، رعایت مقررات و نظامات دولتی و عدم وجود رابطه سببیّت بین فعل پزشک و ضرر وارد شده، از جمله عواملی است که به عنوان علل رافع مسؤولیت مدنی پزشکان، مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است. شرط عدم مسؤولیت، تنها رفع مسؤولیت مبتنی بر قاعده خطر و ایجاد محیط خطرناک را ایجاب می نماید و چنین شرطی، در فرض تقصیر عمدی یا سنگین بر خلاف نظم عمومی بوده و در فرض ارتکاب تقصیر در اثر بی احتیاطی، بی مبالاتی و عدم رعایت نظامات دولتی نیز فعل پزشک امری دلخواهانه و وابسته به میل و اراده او خواهد بود. لیکن تحت شرایطی که در این پژوهش آمده، با توجه به پذیرش نظریه فرض تقصیر در قانون جدید و عنایت به این موضوع که پذیرش مسؤولیت محض پزشک در قبال بیمار، مورد قبول مشهور فقهای امامیه بوده و قانونگذار در قانون فعلی، عدول از چنین نظری را پیشه نموده و چنین شرطی را مورد تعدیل قرار داده است پزشک از مسؤولیت مدنی معاف خواهد بود و فعل او ضمانی در پی نخواهد داشت، و این به ‌نحوی است که جابجایی بار اثبات دلیل را در پی خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

New Attitude to the Removal Reasons of Civil Liability of Physician

نویسندگان [English]

  • H. Masjedsaraie
  • H. Qurbanian
چکیده [English]

Since a long time ago, the question of civil liability of physician towards a patient has been considered by legal thinkers carefully but a point worth deliberation is those instances that the physicians are acquitted and observing the instances, it is not regarded guarantee for them. The legislator supports the physicians and excuses them from guarantee and civil liability under the certain conditions, in order to protect the social interests and safeguard the entirety of corporeal personality of individuals. Obtaining the acquittal from the patient, presence of forcible strength, patient act on the refusal of treatment, carelessness of the patient, urgency, observing the governmental disciplines and lack of causality relation between the physician act and incoming loss are factors that studied and considered as removal reasons of civil liability of physicians. Condition of irresponsibility requires only the removal of liability based on the rule of danger and establishment of dangerous milieu, and such condition on the assumption of major or intentional offence is against the public order, and on the assumption of commitment of offence as a result of indiscretion, carelessness and non-observance of governmental disciplines, the physician act will be desirable affair depend on his inclination and will, too. But under the conditions that mentions in this paper, in view of accepting the theory of assumption of offence in the new statute and considering this matter that acceptance of mere liability of physician toward the patient, is accepted by well-known Shi’ite jurisprudents, and the legislator has deviated from such viewpoint in the present law and modified such condition the physician will be exempted from civil liability, and his action will not be followed guarantee, so that it will be followed displacement of burden of proof.

کلیدواژه‌ها [English]

  • irresponsibility
  • urgency
  • acquittal
  • guarantee
  • civil liability