نویسندگان

• سید ابراهیم قدسی
• سید ابراهیم قدسی
• یاسر یحیی‌زاده

چکیده

چکیده
حکم اصلی و اولی قتل عمد، قصاص است. یکی از استثنائات این اصل کلی، قتل فرزند توسط پدر است. در فقه و حقوق کیفری ایران این موضوع مورد عنایت قرار گرفته است و ماده‌ی 220 قانون مجازات اسلامی به صراحت پدر و جد پدری را معاف از قصاص دانسته است. این‌که آیا این حکم مختص به پدر و جد پدری است و یا مادر را نیز در بر می‌گیرد محل اشکال و اختلاف است. در حقوق کیفری ایران ارکان تشکیل دهنده‌ی این نهاد عنصر قانونی، مادی و معنوی است. در خصوص مبانی حکم معافیت پدر از قصاص دو نظر مختلف وجود دارد که استدلال گروه موافقین به معافیت قوی‌تر و مستدل‌تر می‌باشد.
در فقه امامیه برای معافیت پدر از قصاص در قتل عمدی فرزند به ادله‌ی الف) کتاب ب) روایات ج) کلمات فقها استناد شده است و در این خصوص اتفاق‌نظر وجود دارد. این‌که آیا جد پدری و مادر نیز به حکم معافیت پدر از قصاص در قتل فرزند ملحق می‌شوند یا خیر؟ میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد اکثریت قریب به اتفاق فقها الحاق جد پدری به حکم معافیت را پذیرفته و در خصوص الحاق مادر به حکم معافیت اختلاف‌نظر جدی وجود دارد که نظر موافقین به الحاق منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

• معافیت از قصاص
• پدر
• جد پدری
• ارکان تشکیل دهنده‌‌ی حکم معافیت پدر از قصاص

عنوان مقاله [English]

Exemption of father from retaliation in the intentional killing of his child in Iranian criminal law and its judicial study

نویسندگان [English]

• S.A. Ghodsi
• S.A. Ghodsi
• Y. Yahyazadeh

چکیده [English]

Abstract
The principle and primary judgment of intentional murder is retaliation. One of the exceptions of this general principle is the murder of the child by father. This issue has been taken into consideration in religious jurisprudence and Iranian criminal laws. Whether this judgment is peculiar to father and grandfather or involves mother is disputed. The elements which constitute this institution, are the legal material and moral elements in Iranian criminal law. There are two different views regarding the bases of exception of father from retaliation, but the reasoning of the proponents seems to be more logical and acceptable. In shi’as jurisprudence for exception of father from retaliation in murdering the child’ the invoke has been made to evidences: A) book (Quran) B) traditions C) words of Islamic jurists. There are disagreements among the jurists that whether the grandfather or mother joins the exception of father from killing the child. The majority new to the consensus has accepted the joining of grandfather to the exception judgment and regarding the joining of mother to the exception judgment there is a serious disagreement among which the view of proponents of joining seems to be more logical.

کلیدواژه‌ها [English]

• exception from retaliation
• father
• grandfather
• elements constituting the exception judgment of father from retaliation