ارتکاب قتل توسّط دگرباش یا دو جنسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران (نویسنده مسئول).

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق کیفری و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرگان، گرگان، ایران

چکیده

ال‌ جی ‌بی ‌تی، یک سرواژه است که شامل افراد غیر دگرجنس‌گرا و غیر همسوجنسی می‌شود. گرایش جنسی و رفتار جنسی به غیر از دگرجنس‌گرایی شامل همجنس‌گرایی، دوجنس‌گرایی، همه‌جنس‌گرایی و بی‌جنس‌گرایی می‌شود. با این حال، جامعه ال­جی­بی­تی به گرایش­های جنسی غیر دگرجنسگرایی محدود نیست و شامل افراد ترنسجندر، کوئیر و بیناجنس هم می‌شود. دگرباشان جنسی یا افراد دو جنسه (خنثی) همواره بخشی از جوامع ما بوده اند. یکی از مهم­ترین چالش­های حقوقی وضعیّت اشخاص دگرباش یا دوجنسی­ها )افراد خنثی) در خصوص مجازات­ها بوده و مسائل بسیاری در این مورد مطرح می­باشد؛ مانند این که چنان چه افراد دگرباش یا خنثی مرتکب جنایت شوند مجازات آنها چگونه می­باشد؟ سؤال اصلی در این خصوص آن  است که قصاص دوجنسی­ها در فقه و حقوق چگونه است و شیوه تعیین جنسیّت غالب برای معیّن نمودن کیفر قصاص به چه صورت می­باشد؟ این تحقیق با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به برسی ارتکاب قتل توسط افراد دگرباش یا دو جنسه پرداخته است. از آنجا که جنسیّت در تعیین مجازات قصاص مؤثّر می­باشد احکام فقهی مانند قصاص نیز مطابق با این تقسیم بندی مترتّب می­گردد. در مورد قصاص اشخاص خنثی مشکل، مناقشه زیادی میان فقها و حقوقدانان نیست بلکه موضوع اصلی در فقه در مورد اشخاص دو جنسه (خنثی غیر مشکل) می ­باشد. بر همین مبنا ضرورت دارد جنسیّت غالب، مبنا واقع شود؛ بدین ترتیب حکم قصاص فرد خنثی غیر مشکل و واضح که غالبیّت به جنس مؤنّث و مذکّر را داشته باشد بر اساس همان جنسیّت غالب صورت می­گیرد؛ به این معنی که ضروری است مشخّص گردد جنسیّت غالب در فرد دوجنسه چیست و برطبق آن در صدور حکم قصاص عمل نمود. با توجه به خلأ مباحث قانونی در این مورد ضرورت دارد قانونگذار به تدوین قوانین کارآمد و صریح مبادرت نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Commission of Murder by LGBT or Intersex Individuals

نویسندگان [English]

  • Zahra Tajarri Moazzeni 1
  • Motahhare Sorkhabi Adolmaleki 2
1 Assistant Professor, Department of Law, Gorgan Branch, Islamic Azad University, Gorgan, Iran (Corresponding Author)
2 Graduate with a Master's degree in Criminal Law and Criminology, Department of Law, Islamic Azad University, Gorgan Branch, Gorgan, Iran.
چکیده [English]

LGBT is an acronym referring to individuals who are non-heterosexual and non-cisgender. Sexual orientation and sexual behavior beyond heterosexuality include homosexuality, bisexuality, pansexuality, and asexuality. However, the LGBT community is not limited to non-heterosexual orientations; it also encompasses transgender, queer, and intersex individuals. Sexual and gender minorities—including intersex or non-binary (khuntha) individuals—have always been part of our societies. One of the most significant legal challenges concerns the criminal liability and punishment of LGBT or intersex individuals. A key issue arises when such individuals commit serious crimes such as murder: how should they be punished? The central question addressed in this study is how Islamic jurisprudence (fiqh) and legal systems approach the application of qisas (retributive justice) to intersex individuals, and how the dominant gender is determined for the purpose of sentencing. This research adopts a descriptive-analytical method to examine murder committed by LGBT or intersex individuals. Since gender plays a decisive role in the application of qisas, the rules of Islamic criminal law are shaped accordingly. There is limited debate among jurists and legal scholars regarding qisas for "problematic intersex" individuals (khuntha mushkil), but the main issue in jurisprudence pertains to "non-problematic intersex" individuals (khuntha ghayr mushkil). Therefore, it is necessary to base legal judgment on the dominant gender. Accordingly, if an intersex individual clearly exhibits dominant male or female characteristics, the ruling on qisas should be based on that dominant gender. In practice, it is essential to determine the prevailing gender identity of the intersex individual in question and to issue the qisas verdict accordingly. Given the current legal vacuum surrounding such issues, there is an urgent need for the legislature to develop clear and effective legal provisions addressing them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Murder
  • LGBT individuals
  • Intersex persons
  • Khuntha
  • Qisas for intersex individuals

مراجع

- ابن قدامه، عبدالله بن احمد (بی­تا)، المغنی، بیروت: دار الکتاب العربی.
- ابن منظور، ابوالفضل محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، ج8، بیروت: دارالفکر.
- ابن‌ ادریس حلّی، محمد بن منصور (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج2و3، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- الجزیری، عبدالرحمن (1406ق)، الفقه علی المذاهب الاربعه، ج5، بیروت:  دار احیاء التراث العربی.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین‌الدین ‌بن علی (1413ق)، الروضه ‌البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج8، قم: چاپ افست؛ بیروت: مؤسسه الأعلمی.
- جصاص، احمد بن على (1415ق)، احکام القرآن، ج3، بیروت: دار الفکر.
- حاجی ده آبادی، احمد (1392)، ارزیابی تحولات قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در باب قصاص و دیه زن، مطالعات راهبردی زنان، 60، 41-72.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (بی تا)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج29، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
 - حسینی مراغی، سید میرعبدالفتاح (1417ق)، العناوین، ج۱، قم، مؤسسه النشر الاسلامی.
- خطیب شربینی، محمد بن احمد (1421ق)، مغنی­المحتاج، ج۴، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1399)، تحریر الوسیله، ج۲، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
- خوئی، سید ابوالقاسم (1410ق)، منهاج الصالحین، قم: مدینه العلم.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1416ق ـ1423ق)، صراه النجاه فی أجوبه الاستفتاءات، قم: مؤسسه آل البیت.
- داودی گرمارودی، هما؛ بیگدلی، حسن؛ لشکری آذر، سجاد (1400)، بازشناسی آثار تغییر جنسیّت در جرایم و مجازات­ها، حقوق پزشکی، 56، 517-529.
- دیوسالار مهاجر، سوفیا؛ دیوسالار، بیت اله؛ ملایی کندلوس، فخراله (1400)، قصاص دو جنسی­ها در اسلام، فصلنامه علمی تحقیقات حقوقی آزاد، 52، 145-165.
- السرخسی، محمد بن احمد (1406ق)، کتاب المبسوط، ج30، بیروت: دار المعرفه.
- صدر، سید محمد (1406ق)، ماوراء الفقه، ج8، قم: محبّین.
- طباطبائی(علامه)، سید محمدحسین (1418ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج2، چ3، قم: مؤسسه النشرالاسلامی.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1388ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، چ3، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
- عباس زاده اهری، حسن (1378)، جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام)، تهران: آیدین.
- فاضل هندی، محمد بن حسن (1422ق)، کشف­ اللثام و الابهام عن قواعد ­الاحکام، ج11، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- فتاحی معصوم، حسین (1380)، مجموعه مقالات و گفتارهای دومین سمینار دیدگاه­های اسلام در پزشکی، برگزارشده در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
- فراهتی، عباسعلی؛ متین، مهدی (1394)، مجازات شرکت در قتل، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 12، 211-244.
- گروه واژه گزینی (1396)، فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان، ج13، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- مغربی، محمد بن محمد بن عبدالرحمن (1416ق)، مواهب الجلیل لشرح مختصر خلیل، بیروت: دار عالم الکتب.
- منتظری نجف آبادی، حسینعلی (1381)، احکام پزشکی، تهران: سایه.
- مومن قمی، محمد (1375)، سخنی درباره تغییر جنسیّت، مجله فقه اهل بیت، 7، 91-114.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1362ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج39، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- نووی، یحیی بن شرف (بی­تا)، المجموع: شرح المهذّب، ج2، بیروت: دار الفکر.
-Alexander, Jonathan; Yescavage, Karen(2004). Bisexuality and Transgenderism: InterSEXions of The Others. Haworth Press. ISBN 978-1—56023 287-2.
-Bagemihl, Bruce (1999). Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity. London: Profile Books, Ltd. ISBN 1-86197-182-6.
-Crompton, Louis (2003). Homosexuality and Civilization. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
-Driscoll, Emily V. (2008). "Bisexual Species: Unorthodox Sex in the Animal Kingdom". Scientific American.
-Harper, Douglas (2001). "Bisexuality". Online Etymology Dictionary. Retrieved 16 February.
-Roughgarden, Joan (2004). Evolution's Rainbow: Diversity, Gender, and Sexuality in Nature and People. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 0-520-24073-1.
-Thompson. (2014) Encyclopedia of Diversity and Social Justice. Rowman & Littlefield. P.98.
مطالعات فقه و حقوق اسلامی
دوره 17، شماره 38
فروردین 1404
صفحه 139-172

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار