نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین مرادی مقدم ¹
• روح اله خادمی ²

¹ استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه سمنان (نویسنده مسئول)

² استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه سمنان

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی و ترسیم نقشۀ علمی و هم­نویسندگی نشریه با رویکرد علم­سنجی انجام شده است. روش پژوهش از نوع کاربردی با استفاده از روش علم­سنجی بوده که به کمک فنون تحلیل شبکه­های اجتماعی(فن تحلیل هم­نویسندگی و هم­رخداد واژگانی) انجام شده و مقالات منتشرشده در نشریۀ «مطالعات فقه و حقوق اسلامی» از ابتدای انتشار تاکنون(1402-1388) را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. بررسی داده­ها نشان داد که در مجموع طی سال­های 1388 تا 1402، 356 مقاله از نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی در پایگاه ISC نمایه شده است. با توجه به شاخص­های مرکزیت، مفاهیمی از قبیل مسئولیت مدنی، حدّ، حق، آزادی عقیده، ارتداد، تمکین، فسخ، فقه  از پرکاربردترین موضوعات مقالات این نشریه به شمار می­روند و نشان دهندۀ آن است که این واژگان بیشترین هم­رخداد را با دیگر واژگان داشته­اند. بررسی شبکه هم­نویسندگی حاصل از مقالات منتشر شده در  نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی نشان داد که خوشه­های هم­نویسندگی زیادی شکل نگرفته و اکثر خوشه­های شکل­گرفته، دو نفری بوده و تنها یک خوشه با 9 نویسنده و دو خوشه نیز با 3 نویسنده وجود دارد. بررسی شاخص درجه نشان داد که محمد ابوعطا با درجۀ 8 رتبه نخست را به خود اختصاص داده و محمد مولودی و مهدی حمزه هویدا هرکدام با درجۀ 7 و 6 به ترتیب رتبه­های دوم و سوم را به خود اختصاص داده­اند. این نویسندگان با دارا بودن بیشترین میزان همکاری علمی با سایر نویسندگان، مشارکت­پذیرترین افراد حاضر در شبکه بوده­اند. بررسی شاخص بینابینی نشان داد که ابوعطا با شاخص بینابینی 18 رتبۀ اول را به خود اختصاص داده و ذوالفقاری و مسجدسرایی هرکدام با 15 و 12، به ترتیب در رتبه­های دوم و سوم قرار گرفته­اند. به عبارت دیگر افراد مذکور ضمن دارا بودن بینیت بالا، نقش مهمی در اتصال گره­ها و خوشه­های مختلف و انتقال اطلاعات در شبکه ایفا می­کنند. بینیت بالای این افراد نشان دهندۀ نقش مهم آن­ها در گردش اطلاعات است. شبکۀ همکاری علمی دانشگاه­های مختلف در قالب هم­نویسندگی در انتشار مقالات نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی نشان داد درمجموع بیشترین ارتباطات را محققان دانشگاه سمنان و دانشگاه تهران با دیگر دانشگاه­ها داشته­اند. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که بین تعداد نویسندگان و تعداد استنادهای دریافتی، رابطۀ معنی­داری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

• نقشۀ علمی
• هم‌نویسندگی
• هم‌رخداد واژگانی
• نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی
• علم‌سنجی
• نرم‌افزار یوسی نت

عنوان مقاله [English]

Scientometric analysis of Journal of Studies in Islamic Law & Jurisprudence: thematic map and co-authorship

نویسندگان [English]

• Hossein Moradimoghadam ¹
• Rouhallah Khademi ²

¹ Assistant Professor, Department of Information Science & Knowledge Studies, Semnan University

² Assistant Professor, Department of Information Science & Knowledge Studies, Semnan University

چکیده [English]

Scientometrics deals with the quantitative and qualitative analysis of scientific texts. One of the applications of Scientometrics is drawing a scientific map, which is done with different techniques such as co-word and co-authorship analysis. The current research was carried out to examine the Journal of Studies in Islamic Law & Jurisprudence with a scientometrics approach. The research method is of an applied type using the scientometric method with social network analysis techniques. The articles published in the Journal of Studies in Islamic Law & Jurisprudence from the beginning of publication until now (2010-2023) have been analyzed. The data analysis showed that, in total, from 2010 to 2023, 356 articles of this journal were indexed in the ISC database. To draw a thematic map, the co-occurrence technique of words was used. According to the centrality indicators, concepts such as civil responsibility, limit, right, freedom of opinion, apostasy, empowerment, cancellation, and jurisprudence, are among the most used topics in the articles of this journal. Examining the co-authorship network from the articles published in this journal showed that many co-authorship clusters were not formed. Most of the formed clusters have two members and there is only one cluster with 9 authors and two clusters with 3 authors. Examining the degree centrality showed that Mohammad Abu Ata took first place with a degree score of 8, and Mohammad Moloudi and Mehdi Hamzah Hoveyda took second and third places with 7 and 6, respectively. These authors have the highest amount of scientific cooperation with other authors. Examining the betweenness showed that Abu Atta with a betweenness of 18 took the first place, and Zulfaqari and Masjed Sarai were ranked second and third with 15 and 12, respectively. The scientific cooperation network of different universities in the form of co-authorship in the publication of articles in this journal showed that the researchers of Semnan University and Tehran University had the most connections with other universities. The research results also showed a significant relationship between the number of authors and the number of received citations.

کلیدواژه‌ها [English]

• scientific map
• co-authorship
• co-words
• Journal of Studies in Islamic Law & Jurisprudence
• scientometrics
• USNET software