بررسی مبانی فقهی تشکیل حکومت در مذاهب اسلامی با تأکید بر نقش عقل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکده الهیات ،پردیس فارابی دانشگاه تهران ،قم ، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی ، دانشگاه آزاد، قم، ایران

3 استادیار دانشکده حقوق ،پردیس فارابی دانشگاه تهران ،قم ، ایران

چکیده

با توجه به ورود دین در ابعاد مختلف زندگی انسان ، اجرای کامل احکام و مقررات دین و در نتیجه وصول به اهداف آن جز با برقراری حکومت مبتنی بر دین امکان پذیر نیست.
در این مقاله مبانی فقهی تشکیل حکومت در مذاهب مختلف اسلامی را از دریچه عقل مورد واکاوی قرار می دهیم. آنچه به عنوان عقل مورد توجه قرار گرفته است ، مبانی فقهی مورد تقریب مذاهب اسلامی و کلام خداوند متعال( به عنوان عقل کامل ) در قرآن کریم است.
مذاهب اهل سنت مبانی چهار گانه ای (تشکیل شوری حل و عقد، انتخاب جانشین توسط خلیفه حاضر، قهر و غلبه و ایجاد شوری توسط خلیفه سابق برای انتخاب حاکم جدید) را برای انتخاب حاکم مشخص نمودند؛ مبانی مذکور، با بیعت مردم کامل می شود و از میان سه جریان اندیشه سیاسی معاصر، فقه شیعه دو الگو (نظریه ولایت فقیه و نظریه وکالت مالکان شخصی مشاع) را برای انتخاب حاکم مشخص نمودند
لازمه تقریب مذاهب اسلامی ، واکنش به موانعی است که منافی با نهاد عقل است.
پذیرش حکومت مبتنی بر "قهر و غلبه" و " انتخاب جانشین توسط خلیفه حاضر " در جوامع اسلامی به نوعی مبارزه مستقیم با نهاد عقل است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of jurisprudential foundations of the formation of government in Islamic religions emphasizing the role of reason

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rasool Ahangaran 1
  • Mohammad Biruoti 2
  • Seyyed Ahmad Habibzadeh 3
1 Tehran University-Farabi
2 Azad Islamic University-Qom
3 Tehran University-Farabi
چکیده [English]

Due to the arrival of religion in various aspects of human life, the full implementation of the laws and regulations of religion and the achievement of its goals is not possible except by establishing a religion based on religion.
In this article, we will analyze the jurisprudential foundations of the formation of government in various Islamic religions from the point of view of reason. What is considered as wisdom is the jurisprudential foundations of the approximation of Islamic religions and the word of Allah (as the complete intellect) in the Holy Qur'an.
Sunni school principles of the Quartet of (a salt solution and marriage, succession by Caliph now, angry and overcome salinity by Khalifa ex to select a new ruler) to select the ruling highlighted, the principles discussed above, allegiance is completed Among the three trends of contemporary political thought, Shiite jurisprudence identified two patterns (the jurisprudential theory and the theory of the lawyers of individual personal owners) for choosing a ruler.
The need for the approximation of Islamic religions is a reaction to obstacles that are in conflict with the institution of reason. The acceptance of the rule based on "victory and conquest" and "the choice of successor by the present caliph" in Islamic societies is a kind of direct struggle with the institution of reason.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic religions
  • jurisprudential foundations of government
  • Sunni
  • Imamie jurisprudence