راهبردهای اصولی در تأمین عدالت اجتماعی و رفاه از منظر مقام معظّم رهبری

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسندة مسئول)

3 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد ورامین، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22075/feqh.2023.29309.3522

چکیده

عدالت از مفاهیم بنیادینی است که همه ادیان الهی با هدف تحقّق این اصل از سوی خدای متعال به واسطه انبیاء نازل گشته اند. از آنجا که مهم ترین دغدغه پیام آوران الهی بعد از شناخت خدا و نزدیک کردن انسان به او، ایجاد و بسط عدالت بوده است دین اسلام نیز به عنوان خاتم ادیان، تحقّق عدالت را در سر لوحه اهداف خود قرار داده است. همچنین اندیشه­ های مقام معظّم رهبری در حوزة رسیدن به عدالت اجتماعی، برگرفته از آیات قرآن و تعالیم اسلامی می باشد. این مقاله با هدف کاربردی و روش توصیفی - تحلیلی  بیانگر موضوع عدالت اجتماعی و تلاش برای دست یافتن به  یک نظریه ناب اسلامی با توجه به بیانات مقام معظّم له می باشد. با توجه به بیانات مقام معظّم رهبری، راه­ های وصول به عدالت اجتماعی عبارتند از: روش­های اقتصادی (رونق اقتصادی، اقتصاد مقاومتی، کاهش فاصله طبقاتی، رفع فقر)؛ راه­های اجتماعی (عدالت در خانواده و پرداخت مهریه زنان، رفتار عادلانه با ایتام، اتحاد مردم و مسئولین)، راه های سیاسی (دقّت در انتخابات، تقسیم و توزیع متناسب فرصت­های کشور، پشتیبانی و مقاومت ملّت ­ها، توصیه به کارگزاران نظام و قوای مقننه و قضاییه) و روش­های دینی (همراهی عقلانیت و معنویت، الگوگیری از اسوه ­های عملی و معصومین(ع) و بررسی بیانات ایشان، می تواند به ایجاد یک نظریه ناب اسلامی و رعایت عدالت اجتماعی کمک کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ways to achieve social justice by relying on leadership theories

نویسندگان [English]

  • Zeynab Zarani 1
  • Abdolreza Jamalzadeh 2
  • Roghayeh Shahabi 3
1 Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding Author)
3 Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Varamin Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Justice is one of the fundamental concepts that all divine religions have been revealed by the Almighty God through the prophets with the aim of realizing this principle. The most important concern of the divine messengers after knowing God and bringing man closer to him was the creation and expansion of justice. Islam, as the last religion, has put the realization of justice at the top of its goals. The Supreme Leader's thoughts on achieving social justice are derived from the Quranic verses and Islamic teachings. This research expresses the issue of social justice and trying to find a pure Islamic theory according to the statements of the Supreme Leader. According to the statements of the Supreme Leader, the ways to achieve social justice are: economic methods (economic prosperity, resistance economy, reducing the class gap, eliminating poverty); Social ways (justice in the family and payment of dowry for women, fair treatment of orphans, unity of people and officials), political ways (accuracy in elections, appropriate distribution and distribution of the country's opportunities, support and resistance of nations, advice to agents of the system and legislative and judicial powers) and religious methods (combination of rationality and spirituality, following practical and innocent mistakes) and examining their statements can help to create a pure Islamic theory and observe social justice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social justice
  • collection methods
  • statements
  • Supreme Leader position
  • قرآن کریم.
  • نهج البلاغه (1379) ترجمه محمد دشتی ، قم: مشکات.
  • ابن بابویه، محمد بن على (1382)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ترجمه: محمدرضا انصارى محلاتی، قم: نسیم کوثر.
  • بیانات‌ مقام معظّم رهبری .ir
  • پورمولا، محمد هاشم (1394)، جایگاه قاعده عدالت در استنباط احکام معاملات، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
  • الثّعلبی، ابواسحاق احمد (بی تا)، الکشف و البیان، ج2، تحقیق: ابی محمد ابن عاشورا، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • جمشیدی، محمد حسین (1380). نظریّه عدالت، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
  • خمینی(امام)، سید روح الله (1369)، شئون و اختیارات ولیّ فقیه، چ2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • خمینی(امام)، سید روح الله (1376)، شرح چهل حدیث، چ16، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • خمینی(امام)، سید روح الله (1386)، جنود عقل و جهل، چ11، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
  • راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد (بی تا)، المفردات فی غریب القرآن، ترجمه: غلامرضا خسروی.
  • عظیم زاده اردبیلی ، فائزه (1388)، جوان امروز.
  • قرشی بنایی، علی اکبر (1412)، قاموس قرآن‌، تهران: دار الکتاب الإسلامی.
  • مطهّری، مرتضی (1377)، اسلام و مقتضیات زمان، تهران: صدرا.
  • مطهّری، مرتضی (1381)، یادداشت‌ها. تهران، ج6، : صدرا.
  • مطهّری، مرتضی (1382)، عدل الهی، (مجموعه آثار ج 1) تهران: صدرا.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1371)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1385)، دائره المعارف فقه مقارن، ج1، قم: مدرسه الإمام علی بن أبی طالب (ع).